Het ontluikende economisch herstel in het eurogebied en Nederland blijft omgeven door neerwaartse financiële-stabiliteitsrisico’s. Zo hebben de ontwikkelingen rondom Griekenland de Europese schuldencrisis opnieuw op de voorgrond geplaatst en zijn de geopolitieke spanningen toegenomen. Het recent versoepelde monetaire beleid van de ECB is gericht op het terugbrengen van de inflatie naar de doelstelling van prijsstabiliteit, dat wil zeggen een stijging van de prijzen met net iets minder dan 2% per jaar op de middellange termijn, en beoogt het economisch herstel te ondersteunen. Dit beleid heeft echter bijwerkingen. Zo leidt het tot een grote risicobereidheid onder beleggers en een zoektocht naar rendement op financiële markten waardoor zeepbellen kunnen ontstaan. Dit staat in het vandaag gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van De Nederlandsche Bank.
De lage rente dwingt tot een herbezinning op de bedrijfsmodellen van financiële instellingen. Een lange periode van lage rente heeft impact op de weerbaarheid van de sector, met name op verzekeraars en pensioenfondsen en in mindere mate ook op banken. De impact op de levensverzekeraars kan uiteindelijk de financiële stabiliteit bedreigen omdat hun herstelmogelijkheden beperkt zijn en hun verwevenheid met andere financiële instellingen aanzienlijk is. DNB verwacht van de financiële sector dat het haar bedrijfsmodellen, mede vanwege de lage rente, toekomstbestendig maakt en doet daar ook onderzoek naar.
Sinds de crisis heeft DNB het toezicht op governance , gedrag en cultuur aangescherpt. Daarnaast is in nationaal en internationaal verband beloningsbeleid ontwikkeld dat de prikkel tot het nemen van te veel risico moet beperken. In de aanloop naar de crisis was de governance van financiële ondernemingen namelijk onvoldoende effectief in het beheersen van risico’s. De gevolgen hiervan zijn nu nog steeds zichtbaar in de stijgende kosten voor misconduct uit het verleden. Ondanks verscherpt toezicht en nieuw beleid zijn er nog steeds incidenten. Dat laat eens te meer zien dat het daadwerkelijk realiseren van een cultuuromslag, als ook het effectief maken van de governance, een kwestie van lange adem is die de komende jaren nog veel aandacht en inspanning van de sector zal vragen.
Het beleid dat continuïteitsproblemen bij systeembanken moet voorkomen staat al stevig in de steigers, maar is nog niet voltooid. Een belangrijk instrument hierbij is bail-in, waarbij private partijen voortaan de kosten dragen van falende systeembanken, in plaats van de overheid. Hiervoor is bail-in-vermogen nodig: schuldpapier dat na het interen op het eigen vermogen nog beschikbaar is voor het absorberen van verliezen. De exacte vormgeving hiervan moet nationaal en internationaal nog worden vastgesteld. Voor de financiële stabiliteit is het van belang dat houders van bail-in-vermogen verliezen kunnen dragen zonder dat complicaties optreden. Dit vraagt om regels die banken ontmoedigen om te veel in dergelijk vermogen te beleggen, zodat een domino-effect in de sector kan worden uitgesloten.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Ben Feiertag (tel. 020-5242304, 06-52496142).
Overzicht Financiële Stabiliteit in Nederland - voorjaar 2015
Cijferreeksen bij grafieken OFS april 2015
Nederlandse banken lopen via hun leningen aan bedrijven risico op verliezen door kust- en rivieroverstromingen. Overstromingsmaatregelen zoals dijken en stormvloedkeringen mitigeren echter het grootste gedeelte van het risico, ook wanneer door klimaatverandering de overstromingsrisico's toenemen.
Lees meer Blootstelling banken aan overstromingsrisico’s via bedrijfsleningen beperkt
Kan jij je de laatste keer nog herinneren dat je niet meer bij de supermarkt kon pinnen vanwege een cyberaanval? Of die keer dat de app om vanaf je telefoon te bankieren was gehackt? Waarschijnlijk niet en dat ligt niet aan jouw geheugen.
Lees meer Een ‘hack à la carte’: DNB breidt cyberbeveiligingsproject uit
Ooit was het een gespreksonderwerp dat alleen de meest technisch onderlegde IT-ers kon interesseren: kunstmatige intelligentie (AI). Die tijd is inmiddels lang voorbij. AI was in 2023 het op twee na meest populaire woord in Nederland volgens het genootschap van taalliefhebbers Onze Taal.
Lees meer Financieel toezichthouders bereiden zich voor op AI-tijdperk
Kunstmatige intelligentie (AI) is wereldwijd bezig met een opmars in de financiële sector, ook in Nederland. Toch hebben maar weinig consumenten een goed beeld van in hoeverre hun bank, verzekeraar of pensioenfonds AI gebruikt.
Lees meer Nederlanders hebben nauwelijks beeld van AI-gebruik door financiële instellingen
