Gewenning aan langdurig lage rente risico voor huishoudens en bedrijven met hoge schulden

De Nederlandse economie en woningmarkt trekken aan, verdere stappen op de woningmarkt zijn wenselijk

De Nederlandse economie herstelt en de woningmarkt trekt aan. De verwachting is dat het herstel van de woningmarkt zal doorzetten. Dit herstel geeft ruimte voor het volgende kabinet om de woningmarkt schokbestendiger te maken, door de versobering van de hypotheekrenteaftrek te versnellen en de LTV-limiet na 2018 geleidelijk tot 90 procent te verlagen. Omdat dit tot een grotere vraag naar huurwoningen zal leiden, is flankerend beleid nodig, gericht op meer aanbod van huurwoningen. Ondanks de herstellende woningmarkt bevindt de kredietgroei zich onder de langjarige trend. Dit is een belangrijke reden voor DNB om de contracyclische kapitaalbuffer voor de bancaire sector op nul te laten staan.

Zowel pensioenfondsen en verzekeraars als huishoudens en bedrijven met hoge schulden dienen rekening te houden met de gevolgen van een langdurig lage rente

De langdurig lage rente vormt vooral voor pensioenfondsen en verzekeraars een grote uitdaging. Het is belangrijk dat pensioenfondsen en verzekeraars zich bewust blijven van het oplopende verschil tussen de ultimate forward rate (UFR) en marktrentes. Voor huishoudens en bedrijven met hoge schulden brengt een langdurig lage rente het risico van gewenning met zich mee, waardoor ze in de problemen kunnen komen als de rente op termijn terugkeert naar een normaler niveau. Huishoudens met hoge, en grotendeels aflossingsvrije, hypotheken en MKB-sectoren die verzwakt uit de crisis zijn gekomen zouden er goed aan doen de huidige lage rentelasten te gebruiken voor het vergroten van hun financiële weerbaarheid.

DNB staat positief tegenover fintech, maar houdt oog voor de risico’s van een snelle transitie.

In dit OFS is ook aandacht voor de recente opmars van fintech, een ontwikkeling waar DNB in principe positief tegenover staat. Technologische innovatie in de financiële sector biedt immers veel kansen en kan de financiële stabiliteit ten goede komen. Tegelijkertijd brengt  innovatie risico’s met zich mee, zeker wanneer sprake is van een snelle transitie. DNB zoekt daarom naar een zorgvuldige balans tussen het ruimte geven aan nieuwe initiatieven en het in oog houden van risico´s. Voor de financiële sector is het belangrijk voorbereid te zijn op de uitdagingen die fintech met zich meebrengt.      

Risicokaart

Onderstaande risicokaart geeft een schematisch overzicht van de belangrijkste risico’s voor de financiële stabiliteit. De grootte van een cirkel geeft de omvang van het risico weer.