De stand van de schadeverzekeringsbranche

Om een inzicht te geven in het bedrijfsmodel van de verschillende branches kijken we onder meer naar de netto combined ratio (NCR). Deze ratio geeft de verhouding tussen de opbrengsten enerzijds en de aan het product gerelateerde kosten en de claims anderzijds. Indien de NCR boven de 100% zit, is een verzekering – als stand alone product - technisch verlieslatend. Naast de ontwikkeling in de resultaten, beschouwen we ook de ontwikkelingen in de marktomvang.

Motorverzekeringen

De markt voor motorverzekeringen bestaat uit motor WA-verzekeringen en motorcascoverzekeringen, welke tezamen een omzet hebben van zo’n EUR 5,7 miljard. Met name de motor WA-verzekeringen worden al langere tijd door DNB in de gaten gehouden vanwege de verlieslatendheid van deze polissen. Tussen 2011 en 2018 waren de premies op brancheniveau steevast onvoldoende om de claims en kosten die verzekeraars maken op te kunnen vangen. DNB heeft in 2018 geconstateerd dat er een voorzichtig herstel in deze markt zichtbaar was. Dit herstel heeft zich doorgezet. Hoewel er nog geregeld verlies wordt gemaakt op motor WA-verzekeringen, is dit verlies vaak minder groot en kan dit beter worden opgevangen met de opbrengsten uit de motorcascoverzekeringen.

In 2020 was voor het eerst in lange tijd een verzekeringstechnische winst zichtbaar op motor WA en casco samen, waarmee de netto combined ratio (NCR) op 94,6% kwam. Dit resultaat is naar verwachting in belangrijke mate beïnvloed door de coronamaatregelen. Wel werd er, ondanks het positieve jaar, nog steeds een verlies op de WA-verzekeringen gemaakt (NCR van 107,3%). Het is de verwachting dat naarmate de coronamaatregelen verder aflopen de schadelast  in de toekomst ook weer zal toenemen.

Figuur: netto combined ratio per branche

Hoewel de cijfers over 2021 naar verwachting in mindere mate beïnvloed zullen zijn door de coronamaatregelen, zien we ook hier dat er minder verlies wordt gemaakt op WA-verzekeringen dan in de periode 2011-2018. Dit komt deels doordat een deel van de schadeafwikkeling van 2020 in daarop volgende jaren plaatsvindt. Daardoor zorgt de lagere schadelast van 2020 ook voor een beter in resultaat in 2021. Tot en met Q3-2021 betreft de netto combined ratio (NCR) voor motor WA 106,9%. Ter vergelijking, in 2020 en 2019 was deze NCR respectievelijk 107,3% en 111,7%. Tussen 2011-2018 was dit gemiddeld 114,3%.

Wanneer ook de cascoverzekeringen worden meegenomen, komt de NCR tot en met Q3-2021 op 94,1%. In 2020 en 2019 betrof dit respectievelijk 94,6% en 101,2%. Hiervoor geldt dat dit tussen 2011 en 2018 gemiddeld 105,1% was.

Wat betreft de marktomvang voor motor WA zien we dat deze in 2020 licht gegroeid is (+3,2% bruto premievolume). Het grootste deel van deze markt ligt bij verzekeraars die onder ons toezicht staan (81,1% van het bruto premievolume). In 2017 was dit aandeel vergelijkbaar (81,8%). Het overige deel wordt ingevuld door buitenlandse (EU) verzekeraars.

Brandverzekeringen

De markt voor brandverzekeringen heet voluit “brand en andere schade aan goederen”. Deze branche beslaat een groot deel van de schadeverzekeringsmarkt met een omzet van zo’n EUR 5,0 miljard. Hieronder vallen onder andere inboedel- en opstalverzekeringen voor consumenten, maar ook verzekeringen aan industrieel en agrarisch materieel en kantoorpanden. Het is daarmee een zeer diverse branche.

2020 was een gunstig jaar voor deze verzekeringen en de resultaten tot en met Q3-2021 geven een vergelijkbaar beeld. De NCR is met 88% t/m Q3-2021 beter dan voorgaande jaren. Merk op dat in de voorgaande jaren te zien is dat het een volatiele markt betreft waar bijvoorbeeld een grote storm de resultaten sterk kan beïnvloeden.

Grafiek Brandverzekeringen

De totale markt groeide met 4,9%. De groei in deze markt wordt hoofdzakelijk door buitenlandse verzekeraars gegenereerd: zij behaalden in 2020 zo’n EUR 195 miljoen (+14,0%) meer bruto premie dan het jaar ervoor. Voor verzekeraars met hun zetel in Nederland betrof deze groei EUR 39 miljoen (+1,2%). Daarmee groeit het aandeel van buitenlandse verzekeraars van het totale bruto premievolume van de Nederlandse markt. In 2016 betrof dit aandeel nog 22%, waar het in 2020 32% besloeg.

Verzuim

De markt voor verzuimverzekeringen bestaat uit producten die dekking bieden voor de loondoorbetalingsplicht van werkgevers in de eerste 2 jaren van ziekteverzuim. De verzuimmarkt is de vijfde schadebedrijfstak voor in Nederland, met een totale bruto verdiende premie van EUR 2,0 miljard in 2020. Voor schadeverzekeraars onder toezicht van DNB leveren verzuimverzekeringen 11% van het totale premievolume.

In de periode vanaf 2016 wisselen positieve en negatieve jaarresultaten elkaar af. In 2020 werd een technisch verlies van EUR 75 miljoen behaald (NCR van 105%). Corona heeft een behoorlijke invloed gehad op het resultaat van boekjaar 2020. Hoger ziekteverzuim heeft een negatieve invloed op de resultaten. Het technisch resultaat t/m Q3-2021 is echter weer beter met een resultaat van EUR 128 miljoen (NCR van 90%).

Grafiek Verzuimverzekeringen

Voor de markt voor verzuimverzekeringen geldt dat deze groeide met 6,2%. Het premievolume van buitenlandse verzekeraars is gestegen met 11,1%. Daarmee komt het marktaandeel uit op 16%. Ook bij de Nederlandse verzekeraars is een groei zichtbaar. Daar is het premievolume met 5,3% toegenomen.

Dit artikel past in het beleid van DNB om naast publicatie van de cijfers (via bijvoorbeeld Data zoeken - DNB), ook enkele belangrijke statistieken eruit te lichten en te delen. DNB gebruikt deze informatie in haar dagelijks toezicht.