Gastouderbureaus en het verbod van artikel 3:5 van de Wft

Wat doet een gastouderbureau?

Een gastouderbureau bemiddelt tussen ouders die kinderopvang behoeven en gastouders die kinderopvang bieden. In bepaalde gevallen loopt de betaling van de ouders aan de gastouders via het gastouderbureau.

Is er sprake van opvorderbare gelden?

Houdt het gastouderbureau bij dergelijke betalingen opvorderbare gelden onder zich en is in dat verband het verbod van artikel 3:5 van de Wft van toepassing? Nee, dat zal gewoonlijk niet het geval zijn.

De betaling van de ouders aan het gastouderbureau heeft tot gevolg dat zij aan hun betaalverplichting jegens de gastouders hebben voldaan. Zodra aan het gastouderbureau is betaald, zijn de ouders van hun betaalplicht gekweten; zij kunnen zich jegens de gastouders of jegens het gastouderbureau niet op terugbetaling beroepen. Er is dan ook geen sprake van terugbetaalbare gelden. Het verbod van artikel 3:5 van de Wft is hier derhalve niet van toepassing.

Het gastouderbureau zal overigens gewoonlijk gehouden zijn om de door de ouders betaalde vergoeding over te maken aan de gastouders. Ook hierbij is echter geen sprake van opvorderbare gelden, omdat het geen gelden betreft die door het gastouderbureau aan de gastouders zouden moeten worden terugbetaald.

De stichting derdengelden

Geregeld maakt het gastouderbureau gebruik van een exclusief aan haar verbonden stichting derdengelden. Door de betaling te ontvangen op een rekening op naam van zo’n stichting zorgt het bureau dat de aan derden toekomende gelden zijn afgescheiden van haar eigen vermogen.

Voor de beantwoording van de vraag of bij betalingen via een gastouderbureau (zoals hiervoor beschreven) mogelijk opvorderbare gelden worden aangehouden, maakt het niet uit of het gastouderbureau al dan niet gebruik maakt van een stichting derdengelden. Bij gebruikmaking van zo’n stichting kijkt de Nederlandsche Bank door de constructie heen, en beoordeelt zij aan de hand van de eigenlijke onderliggende activiteiten, namelijk die van het gastouderbureau, of er al dan niet sprake is van opvorderbare gelden.

Uitzondering

Alleen in het geval dat de ouders aan het gastouderbureau hebben betaald en zelf – in welke vorm dan ook – aanspraak houden op terugbetaling zolang het gastouderbureau de gelden niet heeft ‘doorbetaald’ aan de gastouders, zal er mogelijk sprake kunnen zijn van het houden van opvorderbare gelden door het gastouderbureau. Is zo’n situatie aan de orde, dan gelden de regels voor de doorbetaling zoals hier uiteengezet.