MiCAR: wat verandert er voor de cryptomarkt en het toezicht van DNB?

Belangrijke stap

MiCAR is een belangrijke stap voor de verdere regulering van crypto-activa in Europa. Het doel van MiCAR is om de regelgeving voor crypto-activa in Europa verder te harmoniseren, daarmee een gelijk speelveld te creëren en innovatie te ondersteunen. Tegelijkertijd is deze regelgeving bedoeld om consumenten beter te beschermen. Ten slotte is MiCAR een stap om de financiële stabiliteit te waarborgen en een integere markt te faciliteren. Als gevolg van MiCAR zal het toezicht op cryptopartijen in Nederland veranderen.

Toezicht MiCAR

MiCAR maakt onderscheid tussen twee verschillende typen stablecoins, de Electronic Money Tokens (EMT’s) en de Asset Referenced Tokens (ART’s). Dit onderscheid heeft betrekking op de waarde waaraan de stablecoins refereren. ART stablecoins refereren aan de waarde van één activum, of een mandje activa. De waarde van EMT stablecoins is daarentegen gekoppeld aan één valuta. Daarnaast veranderen ook de regels voor cryptodienstverleners. Door MiCAR zal een groter aantal cryptogerelateerde diensten onder toezicht komen. 

Stablecoins
Het MiCAR-toezicht zal, in lijn met het twin peaks-model, worden verdeeld tussen de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en DNB. Dit betekent dat DNB zich toelegt op het bewaken van de financiële stabiliteit. Het is de verwachting dat DNB vanaf 30 juni 2024 verantwoordelijk is voor het toezicht op de uitgevers van zogenoemde stablecoins. Partijen die een stablecoin op de markt willen brengen, zijn onder andere verplicht om een witboek uit te geven. De AFM wordt verantwoordelijk voor de controle van deze witboeken.

Nieuwe cryptodiensten
De AFM is onder MiCAR de vergunningverlenende autoriteit voor aanbieders van (nieuwe) cryptodiensten en ook verantwoordelijk voor het grootste gedeelte van het doorlopend toezicht op de vereisten die gelden bij deze diensten. DNB is onder MiCAR verantwoordelijk voor het prudentiële toezicht en de toetsing van houders van gekwalificeerde deelnemingen bij cryptodienstverleners. Het toezicht op de naleving van de Wwft en de Sanctiewet 1977 gaat in beginsel over naar de AFM. Uitzondering hierop zijn banken en elektronischgeldinstellingen die zonder aanvullende vergunning bepaalde cryptodiensten mogen aanbieden. Voor deze activiteiten moet de toezichthouder wel genotificeerd worden. DNB voert hierop ook na invoering van MiCAR het anti-witwas- en sanctiewettoezicht uit.

Nieuwe vergunning uitgevers van ART stablecoins

Voor uitgevers van ART stablecoins wordt een nieuwe vergunning geïntroduceerd. Dit geldt niet voor instellingen die reeds een vergunning als kredietinstelling hebben en voldoen aan artikel 17 MiCAR. De uitgewerkte richtlijnen voor de nieuwe vergunningen zijn publiek geconsulteerd door de European Banking Authority (EBA) en de European Securities and Markets Authority (ESMA). Aan de hand van deze documenten kunnen partijen die geïnteresseerd zijn in de uitgifte van ART stablecoins, zich al voorbereiden. Om een gelijk speelveld binnen de Europese Unie te garanderen neemt DNB aanvragen voor ART vergunningen vanaf 30 juni in behandeling. Voor uitgevers van EMT stablecoins geldt er ook een vergunningsplicht, dit valt binnen de al bestaande vergunningen voor krediet- en elektronischgeldinstellingen.

Nieuwe – en lopende registratie-aanvragen voor cryptodienstverlening

• Nieuwe partijen hebben onder MiCAR voor het aanbieden van cryptodiensten in de EU een vergunning van de AFM nodig. Voor reeds geregistreerde partijen geldt dat zij met een registratie hun diensten (alleen) in Nederland mogen blijven aanbieden. Afhankelijk van de uitvoeringswet verordening cryptoactiva kan dat waarschijnlijk tot midden 2025.
• Gelet op de doorlooptijd van registratieaanvragen adviseren wij cryptopartijen die van plan zijn hun diensten aan te bieden in Nederland om zich tot de AFM te richten voor een vergunning. Zie ook de informatie op de website van de AFM. Vanaf 22 april 2024 kunnen aanvragen worden ingediend bij de AFM en, indien goedgekeurd, vanaf 30 december 2024 worden gebruikt. Dit voorkomt dubbele kosten voor eventuele aanbieders van cryptodiensten. Mochten partijen na medio 2024 toch nog een registratie aanvragen bij DNB, dan lopen zij (gelet op de doorlooptijden) het risico kosten te maken terwijl zij slechts heel kort of in het geheel niet gebruik kunnen maken van de registratie. Bovendien geeft een vergunning van de AFM het recht de diensten in de hele Europese Unie aan te bieden, waar een registratie enkel het recht geeft diensten in Nederland aan te bieden. Per 30 juni 2025 hebben álle partijen die cryptodiensten aan willen bieden in Nederland/Europa een MiCAR vergunning nodig. 

Vervolgtraject

Op het moment van schrijven wordt op Europees niveau level 2 regelgeving uitgewerkt. In Nederland moet het parlement de wet nog behandelen. DNB gaat ervan uit dat deze wet voor 30 december aangenomen is. Marktpartijen wordt geadviseerd de nationale - en internationale ontwikkelingen goed te volgen. DNB zal - wanneer meer bekend is over de implementatie en details van de nieuwe regelgeving en het overgangsproces – waar mogelijk samen met de AFM verdere informatie geven.

Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen via crypto@dnb.nl.