Speech Klaas Knot - “Innovatie in Nederland: gezond als een Groninger rijpaard”

Date: 23 mei 2022
Speaker: Klaas Knot
Location: Groningen

Goedenavond – welkom aan Hare Majesteit, welkom aan alle finalisten, welkom aan jullie allemaal.

Het is bijzonder fijn om jullie allemaal in persoon te kunnen verwelkomen vanavond. In een stad die mij na aan het hart ligt. Want hier heb ik “de mooiste tijd van mijn leven” doorgebracht. Mijn studententijd.

En ik moet zeggen, de stad ziet er nu, met dit nieuwe gebouw, met deze prachtige zaal, nog mooier uit dan dertig jaar geleden.

We zijn in Groningen dus ik moet even opletten met vleierij, maar as't ni woar was souk't nait seg'n.

Vandaag maken we drie winnaars bekend. Drie knappe ondernemingen. Eentje in de categorie grootbedrijf. Eentje in de categorie MKB. En eentje die uitblinkt in duurzaam ondernemerschap.

En het waren me wel twee jaren voor jullie. Twee jaar lang raasde de pandemie over de wereld – en ze is nauwelijks onder controle, of er breekt oorlog uit. Ondernemen in zulke onzekere tijden – én hierin slagen – verdient lof en bewondering. En die heb ik voor ieder van jullie. Voor alle finalisten die ik hier voor mij zie zitten. Chapeau.

En jullie hier zo voor me zien zitten, doet me ook wel weer denken aan mijn studententijd. De dag dat de resultaten bekendgemaakt werden, was het toch altijd ook wat kijken naar je medestudenten. Wie is er hier de primus, de eerste van de klas? Met wie moet ik straks een biertje gaan drinken?

Wat dat laatste betreft – daar komen we straks zeker aan toe. Al kan het ook gerust wat anders zijn natuurlijk. En wat dat eerste betreft – ik heb me laten vertellen dat de enveloppen met de winnaars al veilig in de handen van de Koningin liggen of nu elke minuut aan haar overhandigd kunnen worden.

Met de Koning Willem I prijzen willen we creatief en innovatief ondernemerschap stimuleren. En om de winnaars van vandaag te kiezen, hebben we met het bestuur, net zoals bij de vorige edities, gekeken naar die ondernemingen die extra uitblinken in vier D’s. In durf, in daadkracht, in duurzaamheid en in doorzettingsvermogen.

Om creativiteit en innovatie te belonen, kijken we dus niet naar een ellenlange lijst van ondernemerskwaliteiten. Het gaat om deze vier D’s.

En ik houd wel van deze duidelijkheid. Meer D’s zijn niet nodig. Dat weten ze hier in Groningen ook goed – as't nait neudug het, nait doun. Meer zijn er niet nodig, maar ook niet minder.

Ik kan me voorstellen dat jullie in je dagelijks ondernemen eenzelfde aanpak hanteren. Dat innovatie en inventiviteit veel meer in eenvoud en eenduidigheid schuilen, dan in veelheid en vaagheid.

Tijdens mijn studie in Groningen maakte ik ook kennis met een naamgenoot van Koning Willem I. Een andere Willem. William van Ockham. Hij was een Franciscaner monnik die in het Engeland van het begin van de veertiende eeuw leefde. Hij was een filosoof en theoloog en bedacht het principe dat later bekend werd als “Het Scheermes van Ockham”.

Dit was een principe om efficiënt te redeneren. Het komt erop neer dat je voor de verklaring van iets dat je ziet of hoort, geen gebruik maakt van onnodige aannames. Dat je overbodige aannames wegscheert. Bijvoorbeeld, als je hoefgetrappel hoort, denk dan aan een paard en niet aan een zebra. Want waarom zou hier, in Groningen, in vredesnaam een zebra over de Grote Markt galopperen.

De Groningers kennen het principe van het Scheermes van Ockham ook. Als er te veel onnodige assumpties gemaakt worden, zeggen ze hier: doar zit mie teveul herrie bie. En gelijk hebben ze.

Ik wil maar zeggen – bij het bepalen van de winnaars onder jullie, heeft het bestuur gekeken naar de essentie. Naar die kwaliteiten die voor ons creatief en innovatief ondernemerschap betekenen. Niet naar meer. Maar zeker ook niet naar minder. Elke winnaar die we vandaag bekend maken, blinkt uit in de vier D’s. In durf, in daadkracht, in duurzaamheid en in doorzettingsvermogen. Jullie creativiteit en innovatie klinkt niet als het aarzelende getrappel van een verdwaalde zebra, maar als het gezond gedraaf van een Groninger rijpaard.

De winnaars in de categorieën grootbedrijf en MKB krijgen straks een beeld – een beeld van Koning Willem I op een paard. En ik weet niet op welk soort paard hij reed – of het een Groninger paard was of niet. Maar wat ik wél weet, afgaande op het gewicht van het beeld, is dat het een bijzonder zwaar… paard geweest moet zijn.

Ik rond af. Want praatjes vullen geen gaatjes, of proat is gain jenever. En zo voeg ik stiekem dan toch nog een vijfde D aan deze avond toe: dorstig. Al is dit eigenlijk zelfs een zesde D – na de D van dromen van Myron Hamming.

In elk geval – ik kijk er naar uit om straks het glas te heffen mét jullie en zeker ook óp jullie.

Bedankt.