Het is al jaren niet gemakkelijk een huis te vinden. De prijs van koophuizen steeg tot vorig jaar lange tijd. Ook zijn er te weinig huurhuizen. Daarom deden wij eerder voorstellen voor meer woningbouw en een gelijkere belasting voor huurders en huiseigenaren. Huizenprijzen zijn vooral zo hoog doordat kopers makkelijk geld konden lenen om een huis te kopen. En dat kwam doordat de rente lang heel laag was én doordat de overheid verschillende maatregelen heeft laten doorlopen die het aantrekkelijk maakten om geld te lenen. Zoals bestaande belastingvoordelen voor wie een koophuis heeft, maar ook een belastingverlaging voor starters.

Huizen worden minder duur

Maar er lijkt in 2022 een verandering ingezet. Sinds ongeveer halverwege 2022 zijn de huizenprijzen gedaald. Nu de hypotheekrente sterk gestegen is en mensen voorzichtiger zijn met grote uitgaven, verwachten we bij DNB dat de huizenprijzen ook dit jaar en volgend jaar zullen blijven dalen.

Geen grote problemen

Als je huis ineens minder waard wordt, kan dat problemen opleveren. Tijdens het dieptepunt van de vorige huizenmarktcrisis, was voor zo’n drie op de tien huiseigenaren de hypotheekschuld hoger dan hun huis waard was. Op dit moment verwachten we dat er voor minder mensen problemen ontstaan wanneer huizen minder waard worden. Zelfs als de prijzen 20% dalen, heeft nu maar één op de twaalf huiseigenaren een hogere hypotheekschuld dan de woningwaarde. En ook de banken zullen niet snel in de problemen raken. Ze staan er financieel goed voor en komen dus niet snel in de problemen als mensen hun hypotheek niet meer kunnen betalen. Voor starters die op zoek zijn naar een koophuis, blijft het voorlopig moeilijk, ook al is er een eind gekomen aan de sterke prijsstijgingen. Huizenprijzen reageren namelijk maar langzaam op de gestegen rente. De maandlasten die je kwijt bent als je nu een hypotheek afsluit, zijn door de gestegen rente wél gelijk toegenomen. Dit verslechtert de betaalbaarheid van een woning op korte termijn.

Isoleren en besparen

Een tweede grote ontwikkeling op het gebied van wonen, is de verduurzaming van huizen. In de winter van 2022-2023 is Nederland massaal gaan besparen op energie, vooral omdat gas en elektriciteit veel duurder werden. Er wordt ook enorm veel geïnvesteerd in zonnepanelen, in isolatieglas en andere isolerende maatregelen. In een DNBulletin stelden we vast dat het voor huurders lastig is om mee te doen met de verduurzaming, terwijl juist zij de meeste moeite hebben om hun energierekening te betalen. Daarom pleit DNB ervoor dat de overheid de meest kwetsbare groepen als eerste helpt met verduurzaming en hun energierekening.