Saai? Allesbehalve!

Ik werk deze zomer drie jaar bij DNB en met regelmaat krijg ik van oud-collega’s in het commerciële circuit de vraag: “Hoe is het nou om daar te werken? Is het niet te saai?” Steevast reageer ik dat ik de mooiste baan heb, en dat de centrale bank een hele prettige organisatie is waar veel leuke en betrokken mensen werken aan een maatschappelijke opdracht. Ze zien de schittering in mijn ogen, maar ik zie het aan ze: het komt niet binnen. Hoog tijd om er een blog aan te wijden.

Onbekend en dus onbemind?

Ik snap het wel. DNB is een organisatie die de meeste financiële dienstverleners eigenlijk alleen van de buitenkant kennen, en dan met name de toezichthouder rol. Dat gold ook voor mij. Toen ik nog werkte bij een bank en daarvoor een clearinghuis, kreeg ik te maken met de toezichthouder, of iemand van oversight. In mijn vakgebied - betalingsverkeer - kwam DNB vooral over de vloer als er marktveranderingen met nationale impact op komst waren, zoals de overgang naar de nieuwe IBAN. Maar wat er verder binnen de muren van DNB gebeurde? Ik had geen idee. Het was voor mij een oester, die zich maar weinig opende.

Sinds een aantal jaar wordt er bij DNB hard gewerkt om meer openheid van zaken te geven. Met toegankelijkere communicatie, korte filmpjes, posts, blogs, een verbeterde website, inloopsessies over belangrijke thema’s, met podcasts en Instagramposts - om complexe economische vraagstukken eenvoudig uitleggen. De oester is zich goed aan het openen, maar de terugkerende vraag van mijn ex-collega’s is daarmee nog niet beantwoord.

Wat mij verrast heeft?

Waarom bevalt het nu zo goed bij DNB? Zelfs zo goed dat het ook mijzelf verrast heeft? Eigenlijk zijn dat drie dingen: het complexe werkveld, de mensen en de publieke zaak.

Het vakgebied betalingsverkeer boeit me al jaren. Het is een complexe markt, vanwege de tweezijdigheid ervan: deze markt functioneert dankzij de vele afspraken tussen aanbieders van betalingsverkeer, zodat elke betaling de je uitstuurt goed aankomt bij de ontvanger. Oftewel het bekende ‘four-corner model’. In combinatie met de grote IT-component, het omvangrijke stakeholdermanagement en de internationale dimensie, een prachtige wereld om in te werken.

Bovendien uiterst relevant, want iedereen heeft er dagelijks mee te maken. Bij DNB komt dit allemaal bij elkaar. Want wat bleek, eerdere werkervaringen die ik had opgedaan, bij een creditcardbedrijf, een clearinghuis en een bank, komen hier verrassend goed samen. Van operationeel management en IT change portefeuilles aansturen, tot productmanagement, beleidswerk en (inter)nationaal stakeholdermanagement. Dat verraste me destijds wel, maar bleek dus helemaal geen toeval. DNB en het Eurosysteem vormen de ‘backbone’ van het betalingsverkeer.

Zo kende ik DNB nog niet

Maar wat echt de doorslag gaf om drie jaar geleden voor DNB te gaan werken zijn de mensen. Prettige mensen, nieuwsgierig en breed geïnteresseerd, en verrassend informeel. Zo kende ik DNB niet. Een bijdrage leveren aan een betere maatschappij is wat DNB’ers verbindt en waar veel jonge mensen gelukkig nog steeds voor gaan. Daarbij helpt ook dat er veel ruimte is voor ontwikkeling, wetenschappelijk of internationaal. 

Mijn vader ook blij

Kortom, de klik was er voor mij. En dan was het nog steeds een beetje een sprong in het diepe. Want werken voor een publieke organisatie opent weer een nieuwe wereld. Relaties naar het ministerie van Financiën en de Tweede Kamer, daar had ik amper ervaring mee. Net zo min als met het effectenverkeer dat ik onder mijn hoede kreeg, maar dat maakt het natuurlijk ook interessant.

Mijn vader was er blij mee en grapte dat ik het eindelijk begrepen had: geen mooiere baan dan die van een rijksambtenaar, net als hij indertijd. En dan kom ik bij het derde punt: het werken voor de publieke zaak, voor het maatschappelijk belang. Hoe mooi is dat? Geweldig mooi, want DNB zit veel meer aan het stuur om de goede werking van betalingsverkeer in Nederland te borgen, dan menigeen zich realiseert.

Publieke zaak

Hoe wij die rol voor de publieke zaak spelen? In mijn divisie doen we dat op drie manieren: als marktverkenner, verkeersregelaar en scheidsrechter.

Begrip van de markt

We fungeren als marktverkenner door het overzicht te houden op de betaalmarkt, de perspectieven van spelers en stakeholders te begrijpen, onafhankelijk onderzoek te verrichten en te kijken of er aanvullende afspraken nodig zijn om de markt goed te laten werken. Betalingsverkeer verandert immers continu. We hoeven niet mee te doen met de laatste innovatieve snufjes, dat laten we graag aan marktpartijen over. Maar we willen op tijd zien welke nieuwe ontwikkelingen welke impact hebben op de goede werking van het betalingsverkeer. We zijn dus niet zozeer productmanagers, maar veeleer marktverkenners. Vooruitgeschoven posten die tijdig signaleren, onderzoeken en met concrete beleidsadviezen komen voor het nationale overleg of Europese overleg.

Bewaken van de markt

Verder zijn we scheidsrechter te midden van de marktpartijen, die in de gaten houdt of de markt goed functioneert, of er gelijk speelveld is, of de grotere marktpartijen zich aan de afspraken houden en de goede werking van betalingsverkeer niet in het geding is. We begeleiden banken bij hun cyberweerbaarheid of beoordelen het operationele risico van een effecteninfrastructuur. Soms trekken we een gele kaart en dan is duidelijk dat een speler zijn zaken beter op orde moet brengen. Maar ook als er een overname is kijken we nadrukkelijk mee, zoals nu bij de beoogde overname van iDEAL door EPI.

Hart van de markt

Zo’n 65 marktpartijen maken gebruik van het Eurosysteem en worden door ons ondersteund. Als verkeersregelaar verwerken we de euro betaalopdrachten die ze aanleveren, en leiden we ze door naar de juiste tegenpartij in Europa. Dagelijks gaat het om veel geld dat van eigenaar wisselt, zo’n 400 miljard voor Nederlandse partijen. En dat begint met het geven van toegang tot het Eurosysteem van banken en clearing huizen. We controleren het onderpand dat een bank aan moet houden om überhaupt betalingen te mogen doen en checken of alle betalingen, die door bijvoorbeeld een clearing huis zijn aangeleverd, ook zijn uitgevoerd.

In al deze rollen – marktverkenner, verkeersregelaar en scheidsrechter – is er never a dull moment voor mij. Geen dag is het zelfde. Al mijn betaalervaring kan ik hier kwijt, hopelijk ten gunste van de goede werking van het Nederlandse betalingsverkeer, want daar zit de absolute meerwaarde voor mij: werken voor het bredere belang. Ik kan het van harte aanbevelen. :-)