Nederlanders betalen steeds liever contactloos: zowel met de pinpas, als met andere manieren zoals de mobiele telefoon, smartwatch of een andere wearable. Het gebruik van contant geld is in 2021 licht gedaald: een op de vijf kassabetalingen gebeurde met contant geld. Dit aandeel is voor mensen met een lager inkomen overigens flink hoger. Zij betaalden bijna een op de drie kassa aankopen met contant geld. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Betaalvereniging Nederland en De Nederlandsche Bank.
In 2021 hebben consumenten in Nederland iets minder betalingen aan de kassa gedaan dan in 2020. Deze daling is deels het gevolg van de langere lockdowns om de Covid-19 pandemie te bestrijden in 2021. In dat jaar hebben consumenten bijna 1,2 miljard aankopen gedaan met contant geld, ten opzichte van 1,3 miljard contante aankopen in 2020, een afname van bijna 11%. Het aantal pinbetalingen lag in 2021 op 4,5 miljard, en is daarmee vrijwel gelijk aan het aantal pinbetalingen in 2020. Hierdoor daalde het aandeel van alle betalingen aan de kassa dat contant werd afgerekend van gemiddeld 22% in 2020 naar 20% in 2021. Voorafgaand aan de pandemie werd overigens nog 30% van de aankopen aan de kassa met contant geld voldaan.
De totale waarde van pinbetalingen is gestegen van EUR 116,7 miljard in 2020 naar EUR 122,7 miljard in 2021. De waarde van contante betalingen aan de kassa is licht afgenomen van EUR 21,4 miljard in 2020 naar EUR 20,1 miljard in 2021. Het gemiddelde aankoopbedrag is de afgelopen jaren fors gestegen. In 2019, voorafgaand aan de coronapandemie, lag het gemiddelde aankoopbedrag op EUR 21,64. In 2021 gaven Nederlanders gemiddeld EUR 25,55 uit bij een kassabetaling, een stijging van ruim 18 procent. Nederlanders hebben dus minder vaak aankopen gedaan, maar per aankoop gemiddeld wel meer geld uitgegeven. Deze toename is deels te verklaren door de inflatie: in 2021 waren consumentenprijzen gemiddeld 2,7% hoger dan in 2020.
Steeds meer Nederlanders betalen bij voorkeur contactloos, zowel met de pinpas als met de mobiele telefoon. Aan het begin van 2020 betaalde de helft van de Nederlanders het liefst contactloos: 40% gaf de voorkeur aan contactloos betalen met de pinpas, en 9% aan contactloos betalen met de mobiele telefoon. Aan het einde van 2021 lag de voorkeur voor contactloos betalen 14 procentpunten hoger: toen betaalde 49% van de Nederlanders het liefst contactloos met de pinpas en 14% het liefst contactloos met de mobiele telefoon. De stijging aan populariteit van deze twee betaalmethodes is ten koste gegaan van de populariteit van pinnen op de traditionele manier, waarbij de pinpas in de betaalautomaat moet worden gestoken.
Nederlanders met een relatief laag inkomen betalen het meest met contant geld. Zij geven vaker dan anderen aan dat het gebruik van contant geld een beter beheer van hun uitgaven mogelijk maakt dan pinbetalingen. Voorheen waren Nederlanders van 75 jaar en ouder de groep die het vaakst contant geld gebruikten, maar het cashgebruik binnen deze groep is in twee jaar tijd gehalveerd naar 28% van de aankopen. Met iets meer dan een op de tien contante betalingen maken mensen uit de hoogste inkomensgroep het minst gebruik van contant geld.
Voor alle uitkomsten van het gezamenlijke onderzoek van DNB en Betaalvereniging Nederland naar het gebruik van contant geld en elektronische betaalwijzen in Nederland voor betalingen aan de kassa en onderlinge betalingen in 2021, klik op de download van de factsheet Betalen aan de kassa, 2021.
Factsheet - Betalen aan de kassa
‘Waarom hebben we digitaal centralebankgeld nodig? Om de aansluiting met de samenleving te behouden. Om strategische autonomie na te streven. En om de toegang tot publiek geld in stand te houden in een steeds verder digitaliserende wereld.’
Lees meer Publiek geld: bij de tijd blijven
Ruim zeven van de tien betalingen aan de kassa waren in 2023 contactloos. Het traditionele insteken van een pinpas doen we steeds minder. Dit blijkt uit jaarlijks gezamenlijk onderzoek van Betaalvereniging Nederland en De Nederlandsche Bank.
Lees meer Mobiel betalen in opmars
Het totaal aantal winkeliers en dienstverleners waar je niet met cash kunt betalen is ongewijzigd gebleven ten op zichte van vorig jaar. Maar in sommige sectoren zien we verschuivingen. Bij 25% van de parkeergelegenheden kun je niet meer contant betalen, een jaar geleden was dat nog 16%.
Lees meer Terugloop cash aan kassa gestagneerd, behalve bij parkeren, bioscoop en apotheek
In ons land betalen samenwonende vrouwen vooral de huishoudelijke kosten, zoals boodschappen, en mannen de grotere uitgaven, zoals hypotheekaflossing en belastingen. Maar dat is aan het veranderen: bij jongere generaties zijn die verschillen aanzienlijk kleiner, blijkt uit onderzoek van DNB.
Lees meer Wie betaalt wat? Traditionele rolverdeling verdwijnt bij jongere generaties
