Drieëntwintig organisaties die nauw betrokken zijn bij het Nederlands betalingsverkeer hebben deze week de handtekening gezet onder een nieuw Convenant Contant Geld. Doel van de afspraken is er voor te zorgen dat contant geld goed blijft functioneren als betaalmiddel aan de kassa, ook als geleidelijk steeds meer elektronisch betaald wordt.
Het Convenant is ondertekend door de grote banken, Betaalvereniging Nederland, vertegenwoordigers van consumenten, winkeliers, horeca en tankstations, chartale dienstverleners en De Nederlandsche Bank (DNB), en is vandaag door de Minister van Financiën aangeboden aan de Tweede Kamer. De afspraken gelden voor een periode van in beginsel vijf jaar.
Met het Convenant spreken de betrokken partijen af ervoor te zorgen dat contant geld goed beschikbaar en bruikbaar blijft. Afspraken zijn gemaakt over diverse onderwerpen rond contant geld, zoals aantallen geldautomaten, terugvalopties voor pinnen, een inclusief betalingsverkeer, en anti-witwasmaatregelen. Ook is er een toezegging van de banken om de tarieven voor contant geld tot medio volgend jaar niet te verhogen.
Aanleiding voor de nieuwe afspraken is dat het gebruik van contant geld in Nederland afneemt en de chartale infrastructuur onder druk staat. Zo verdwijnt de contant-gelddienstverlening steeds meer uit bankkantoren, neemt het aantal geldautomaten af en worden contante transacties relatief duurder voor winkeliers.
Als contant geld echter zou verdwijnen, kan dat problemen geven bij storingen in het pinverkeer – contant geld is dan een terugvaloptie – en voor mensen die van contant betalen afhankelijk zijn. Bovendien is contant geld een publiek goed, en is het een publiek belang dat iedereen in de samenleving daar goed gebruik van moet kunnen maken en daar goede toegang toe moet houden. Om dit te borgen heeft DNB in de zomer van 2021 het initiatief genomen om nieuwe afspraken hierover te maken (zie Persbericht DNB).
Behalve concrete afspraken voor de komende periode, levert het Convenant ook het startschot voor een nieuw onderzoek om uit te werken op welke manier het publiek belang van contant geld het beste geborgd kan worden op lange termijn. Als contant geld steeds minder wordt gebruikt, rijst de vraag naar de bekostiging ervan en de marktordening. Het onderzoek zal de diverse opties hiervoor in kaart brengen. Het streven is dat dit onderzoek binnen tien maanden na ondertekening van het Convenant zal zijn afgerond. Daarna kan de minister van Financiën advies uitbrengen aan de Tweede Kamer en kan besluitvorming plaatsvinden.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans (tel. 020-5243100, 06-524 96 961).
Op 12 juni 2023 zijn Convenantpartijen overeengekomen het Convenant Contant Geld (d.d. 7 april 2022) voort te zetten met hieraan toegevoegd bijgaand Addendum. Dit Addendum is een overeenkomst om de Convenantafspraak over de bevriezing van chartale tarieven aan te passen. Vanaf augustus 2023 mag iedere bank individueel besluiten om haar tarieven voor particulier en zakelijk gebruik van de geldautomaten-infrastructuur te indexeren, mits het percentage niet hoger is dan de jaarmutatie van de consumentenprijsindex.
Convenant Contant Geld, April 2022
Addendum bij Convenant Contant Geld
Brief DNB aan Minister van Financiën inzake Convenant Contant Geld
‘Waarom hebben we digitaal centralebankgeld nodig? Om de aansluiting met de samenleving te behouden. Om strategische autonomie na te streven. En om de toegang tot publiek geld in stand te houden in een steeds verder digitaliserende wereld.’
Lees meer Publiek geld: bij de tijd blijven
Ruim zeven van de tien betalingen aan de kassa waren in 2023 contactloos. Het traditionele insteken van een pinpas doen we steeds minder. Dit blijkt uit jaarlijks gezamenlijk onderzoek van Betaalvereniging Nederland en De Nederlandsche Bank.
Lees meer Mobiel betalen in opmars
Het totaal aantal winkeliers en dienstverleners waar je niet met cash kunt betalen is ongewijzigd gebleven ten op zichte van vorig jaar. Maar in sommige sectoren zien we verschuivingen. Bij 25% van de parkeergelegenheden kun je niet meer contant betalen, een jaar geleden was dat nog 16%.
Lees meer Terugloop cash aan kassa gestagneerd, behalve bij parkeren, bioscoop en apotheek
In ons land betalen samenwonende vrouwen vooral de huishoudelijke kosten, zoals boodschappen, en mannen de grotere uitgaven, zoals hypotheekaflossing en belastingen. Maar dat is aan het veranderen: bij jongere generaties zijn die verschillen aanzienlijk kleiner, blijkt uit onderzoek van DNB.
Lees meer Wie betaalt wat? Traditionele rolverdeling verdwijnt bij jongere generaties
