Iets minder winkels accepteren cash

Nieuws

Het aantal toonbankinstellingen waar je niet met cash kunt betalen, is iets toegenomen van 4,5% in 2023 naar 4,8% in 2024. In de grote steden gaat het het hardst. En dan met name bij apotheken en bioscopen.  

Gepubliceerd: 12 mei 2025

Vrouw betaalt contant met eurobankbiljetten

Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van DNB naar de acceptatie van contant geld bij winkels en andere dienstverleners. Het bureau Locatus heeft hiervoor in 2024 in heel Nederland 5.000 winkellocaties bezocht. De betaaluitingen met teksten als ‘pin-only’ of ‘pinnen, ja graag’ op stickers en bordjes zijn hierbij genoteerd.  

Duidelijke verschillen 

De mate waarin contant geld wordt geaccepteerd verschilt flink per sector en ook per regio. Bij steeds meer ondernemers in de sectoren bioscopen en apotheken zien we ‘pin only’-stickers. In 2024 accepteerde 38% van de bioscopen geen cash, dat was in 2023 nog 27%. Dit gold voor 21% van de apotheken in 2024, tegen 16% in 2023. Daarnaast kende ook de sector parkeren met 21% een relatief hoog aandeel aan locaties waar niet contant betaald kan worden. Opvallend is dat het aandeel ‘pin only’ in de sector bibliotheken sterk is afgenomen, van 14% in 2023 naar 4% in 2024. Verder blijken winkels die deel uitmaken van een keten vaker alleen pinbetalingen te accepteren (6%) dan zelfstandige winkels (4%).  

De ‘pin only’-winkels bevinden zich vooral in de grotere steden. In woonplaatsen met meer dan 175.000 inwoners kan bij 1 op de 10 verkooppunten alleen met pin worden betaald, terwijl dit in de dorpen met minder dan 5.000 inwoners bij 1 op de 100 geldt. Ook zijn er verschillen tussen de provincies. In Flevoland en Noord-Holland zien we met gemiddeld 10% en 8% van de bezochte winkellocaties de meeste ‘pin only’-stickers, terwijl in Zeeland alle winkels uit het onderzoek contant geld accepteren.  

Figuur 1 - Aandeel winkeliers met ‘pin only’-sticker per sector   

Aandeel winkeliers met ‘pin only’-sticker per sector   

Naast de 5.000 winkels, zijn ook 900 marktkramen bezocht. Sinds de start van de monitor vier jaar geleden, zien we dit jaar voor het eerst enkele marktkramen (13 ondernemers) waar de klant alleen kan pinnen. 

‘Pin only’-stickers 

De meeste winkels (75%) geven niet met stickers of bordjes aan hoe de klant bij hen kan betalen. Klanten mogen er in deze winkels vanuit gaan dat zij kunnen kiezen tussen betalen met pin of contant. Van de winkeliers die wel een betaalbeleid duidelijk maken (25%), doen één op de vijf dit met ‘pin only’-stickers.  

Bij 7% van de bezochte winkels hangen bordjes die verwarrend kunnen zijn voor klanten, zoals ‘Betaal met pin’ of ‘PIN’. De klant kan hierbij denken dat er alleen gepind kan worden, terwijl de winkelier cash misschien ook gewoon accepteert. Wij hebben eerder een oproep gedaan aan winkeliers om zulke bordjes niet meer te gebruiken en zien een duidelijke afname van het gebruik van deze mogelijk verwarrende bordjes, van 12% in 2023 naar 7% in 2024. 

Waarom is het belangrijk dat betalen met cash geld mogelijk blijft?   

DNB vindt het belangrijk dat mensen met contant geld kunnen blijven betalen. Zonder contant geld wordt het voor sommige mensen moeilijker om hun aankopen te doen, terwijl betalen voor iedereen gemakkelijk zou moeten zijn. Daarom hebben de vertegenwoordigende organisaties van retailers in 2022 in het Convenant Contant Geld toegezegd zich in te zetten dat hun leden contant geld blijven accepteren. DNB monitort jaarlijks de ontwikkeling.   

Daarnaast is er een Nederlandse wettelijke acceptatieplicht voor contante betalingen in de maak. Deze plicht moet ervoor zorgen dat contant geld breed geaccepteerd blijft als betaalmiddel door winkeliers en andere dienstverleners.  Het voorstel ligt bij de Eerste Kamer en momenteel worden de uitzonderingen in kaart gebracht.

Betaaluitingen in Nederland 2025

305KB PDF
Download Betaaluitingen in Nederland 2025

Ontdek gerelateerde artikelen