Een goede beprijzing van CO2-uitstoot

Om de opwarming van de aarde te beperkten tot onder de 2 graden, moeten we sneller overstappen naar een klimaatneutrale economie. Een goede beprijzing van CO2-uitstoot is hierbij essentieel: vervuilers moeten vaker en meer gaan betalen voor hun uitstoot.

De klimaatdoelen lijken op dit moment niet te worden gehaald. Belangrijke reden hiervoor is dat vervuilers nog te weinig betalen voor de maatschappelijke kosten van hun CO2-uitstoot. Daardoor krijgen bedrijven en burgers wereldwijd te weinig financiële prikkels om te verduurzamen en zo hun uitstoot te verminderen. CO2-beprijzing is daarvoor een oplossing. Als overheden dit invoeren, betalen uitstoters voor hun impact op het klimaat. En stappen ze sneller over op groene alternatieven. Dit is belangrijk om de risico's van klimaatverandering te helpen beperken.

Waarom houdt DNB zich bezig met CO2-beprijzing?

Bij De Nederlandsche Bank (DNB) zetten we ons in voor de stabiliteit van onze economie en de financiële sector. Klimaatverandering brengt voor beide risico’s met zich mee. Bijvoorbeeld doordat de kans op natuurrampen toeneemt, wat onze economie kan ontregelen. Maar ook: als we te lang wachten met een overstap naar groene energie, kan het zijn dat we dit straks abrupt moeten doen. Ook dat kan onze economie ontwrichten. Daarom doen we onderzoek naar onderwerpen als de energietransitie en CO2-beprijzing. En brengen we er adviezen over uit.

CO2-beprijzing: stand van zaken

Het goede nieuws is dat wereldwijd steeds meer CO2-uitstoot wordt beprijsd. Volgens de Wereldbank ging het in 2024 om meer dan 20% van de uitstoot. In 2020 was dat 15% en in 2010 5%. Maar de meeste uitstoot wordt dus nog niet beprijsd. De voortgang is de laatste jaren daarnaast traag, zeker in rijke landen. En als bedrijven moeten betalen voor hun uitstoot, is de prijs vaak te laag. 

Infographic CO2-beprijzing: meeste CO2-uitstoot nog niet beprijsd

Wat er moet gebeuren?

Bij DNB adviseren we een betere beprijzing van de CO2-uitstoot: er moet aan meer CO2-uitstoot een prijskaartje komen te hangen en de prijs moet omhoog. Overheden kunnen dit op verschillende manieren doen: door een CO2-belasting te heffen of met een emissiehandelssysteem (ETS). Dat is een systeem waarbij bedrijven rechten moeten kopen om CO2 te mogen uitstoten. Deze rechten kunnen ze vervolgens onderling verhandelen. Dat heeft het meeste klimaateffect als we dat op mondiaal of anders Europees niveau doen. Internationale samenwerking in klimaatbeleid kan de gevolgen voor de economie bovendien verzachten. 

Competitiveness of the Dutch energy-intensive industry

CO2-beprijzing in Europa

Op Europees niveau kan veel worden bereikt. De Europese Commissie (EC) presenteerde in juli 2021 uitgebreide plannen om de CO2-uitstoot in 2030 met 55% terug te brengen. CO2-beprijzing speelt daarin een belangrijke rol. In de EU betalen nu alleen bepaalde bedrijven uit de elektriciteitssector en de zware industrie om CO2 uit te stoten. Dit gebeurt via het Europese emissiehandelssysteem (ETS). De EC heeft dit ETS aangescherpt, en daarnaast een nieuw ETS ingevoerd voor meer sectoren, zoals de gebouwde omgeving en het wegtransport. Ook is er een CO2-heffing aan de Europese grens gekomen voor de invoer van bijvoorbeeld elektriciteit, staal en cement van buiten de EU. Als DNB vinden wij deze plannen goed en noodzakelijk. 

Ontdek gerelateerde artikelen