We betalen steeds meer digitaal, met ons bankpasje of mobiele telefoon. In Nederland is nog maar 1 op de 5 betalingen contant. Is dat erg? Contant geld is het enige ‘publieke’ geld, dat wordt uitgegeven en gegarandeerd door de centrale bank. Alle digitale vormen van geld worden uitgegeven door private partijen, zoals banken. Dit kan op termijn risico’s opleveren.
We willen voorbereid zijn op de toekomst van ons betalingsverkeer, waarin vertrouwen, continuïteit en zelfstandigheid centraal staan.
De Europese centrale banken onderzoeken samen de mogelijkheid om naast contant geld een digitale euro uit te geven. De digitale euro is een elektronische vorm van publiek geld, de munten en biljetten in onze portemonnee. Dit noemen we digitaal centralebankgeld, of central bank digital currency (CBDC).
Een digitale euro kan ervoor zorgen dat iedereen in het eurogebied toegang houdt tot een simpel, breed geaccepteerd, veilig en betrouwbaar publiek betaalmiddel. Als aanvulling op de bestaande mogelijkheden van betalen.
Onze biljetten worden uitgegeven door centrale banken, in Nederland door DNB. De rol van contant geld in het betalingsverkeer wordt steeds kleiner, tegelijkertijd moet het beschikbaar blijven, want het heeft zeker voordelen. Je kunt er overal (zeker in de EU) mee betalen. Betalingen met contant geld blijven anoniem, dat is voor velen aantrekkelijk. Ook hebben veel mensen het gevoel dat ze met contant geld meer overzicht over hun betalingen hebben. Of soms hebben mensen ook moeite met de digitalisering van geldzaken.
Digitaal geld is geen publiek geld, maar privaat geld. Het saldo op onze bankrekening staat op de digitale balans bij een bank - een privaat bedrijf. Ons geld is veilig bij banken. We kunnen ons saldo altijd inwisselen voor contant geld. Ons vertrouwen in het financiële stelsel is daarop gebaseerd. Bij crises, zoals de bankencrisis in 2008 of de huidige internationale spanningen, komt dit vertrouwen onder druk te staan. De Nederlandse depositogarantie moet het private geld op een bankrekening tot honderdduizend euro beschermen tegen banken die failliet gaan.
Het is de taak van de centrale bank om te zorgen voor financiële stabiliteit en een efficiënt, betrouwbaar en voor iedereen toegankelijk betalingsverkeer. Nu en in de toekomst. Vanuit dit publieke belang kan de digitale euro op termijn een belangrijke aanvulling zijn op alle manieren van betalen die we al hebben. Dus niet: in plaats van. Het moet vooral de kenmerken van contant geld hebben: altijd en overal in te wisselen, voor iedereen toegankelijk en makkelijk te gebruiken.
De digitale euro kan ook dienen als back-up betaalsysteem, zodat iedereen kan blijven betalen als andere betaalsystemen tijdelijk niet werken.
En verder vraagt de mondialisering van ons betalingsverkeer om meer zekerheid. We willen in Europa monetair onafhankelijk blijven van het buitenland en grote techbedrijven.
De mogelijke invoering van de digitale euro is zeker niet bedoeld om controle op betalingen te krijgen. De centrale banken hebben hier geen belang bij. De anonimiteit van betalen met contant geld zou ook voor de digitale euro kunnen gelden. Tegelijkertijd moeten we voorkomen dat er nieuwe mogelijkheden ontstaan voor witwassen, of andere illegale transacties. Dat is een wettelijke eis.
De Europese centrale banken onderzoeken gezamenlijk hoe zo’n digitale euro er uit zou kunnen zien. We nemen de tijd om het goed te doen. Het effect van een digitale euro moet zorgvuldig worden geanalyseerd voordat er een besluit wordt genomen.
Eind 2023 beslist de Raad van Bestuur om al dan niet over te gaan naar de volgende fase. Daarin zouden we werken aan de ontwikkeling van geïntegreerde diensten, tests uitvoeren en eventueel live pilots met een digitale euro. Deze fase kan ongeveer drie jaar duren.
Meer weten? Lees ook ons rapport en de antwoorden op veelgestelde vragen op de website van de ECB.
Persbericht
Het Cashcentrum van De Nederlandsche Bank in Zeist is vandaag officieel geopend door DNB-president Klaas Knot. De opening volgt op de verplaatsing (op 15 mei) van het goud en de bankbiljetten van DNB van de tijdelijke kluis in Haarlem naar het Cashcentrum in Zeist.
Lees meer
Speech
Op 2 juni 2023 opende Klaas Knot officieel het nieuwe DNB Cashcentrum in Zeist. Dit zwaarbeveiligde pand is voor weinigen toegankelijk, maar het verbindt DNB met velen: het is een veilige plek voor een deel van het goud van Nederland.
Lees meer
Nieuwsbericht
Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) bestaat 20 jaar. Wat heeft dit overleg van organisaties die bij het betalingsverkeer betrokken zijn opgeleverd in de afgelopen 20 jaar? We geven een overzicht.
Lees meer
