Waarom komt er misschien een digitale euro?

Onze biljetten worden uitgegeven door centrale banken, in Nederland door DNB. De rol van contant geld in het betalingsverkeer wordt steeds kleiner, tegelijkertijd moet het beschikbaar blijven, want het heeft zeker voordelen. Je kunt er overal (zeker in de eurolanden) mee betalen. Betalingen met contant geld blijven anoniem, dat is voor velen aantrekkelijk. Ook hebben veel mensen het gevoel dat ze met contant geld meer overzicht over hun betalingen hebben. Of soms hebben mensen ook moeite met de digitalisering van geldzaken.

Digitaal geld is geen publiek geld, maar privaat geld. Het saldo op onze bankrekening staat op de digitale balans bij een bank - een privaat bedrijf. Ons geld is veilig bij banken. We kunnen ons saldo altijd inwisselen voor contant geld. Ons vertrouwen in het financiële stelsel is daarop gebaseerd. Bij crises, zoals de bankencrisis in 2008 of de huidige internationale spanningen, komt dit vertrouwen onder druk te staan. De Nederlandse depositogarantie moet het private geld op een bankrekening tot honderdduizend euro beschermen tegen banken die failliet gaan.

Het is de taak van de centrale bank om te zorgen voor financiële stabiliteit en een efficiënt, betrouwbaar en voor iedereen toegankelijk betalingsverkeer. Nu en in de toekomst. Vanuit dit publieke belang kan de digitale euro op termijn een belangrijke aanvulling zijn op alle manieren van betalen die we al hebben. Dus niet: in plaats van. Het moet vooral de kenmerken van contant geld hebben: altijd en overal in te wisselen, voor iedereen toegankelijk en makkelijk te gebruiken.
De digitale euro kan ook dienen als back-up betaalsysteem, zodat iedereen kan blijven betalen als andere betaalsystemen tijdelijk niet werken.

En verder vraagt de mondialisering van ons betalingsverkeer om meer zekerheid. We willen in Europa monetair onafhankelijk blijven van het buitenland en grote techbedrijven.

De mogelijke invoering van de digitale euro is zeker niet bedoeld om controle op betalingen te krijgen. De centrale banken hebben hier geen belang bij. De anonimiteit van betalen met contant geld zou ook voor de digitale euro kunnen gelden. Tegelijkertijd moeten we voorkomen dat er nieuwe mogelijkheden ontstaan voor witwassen, of andere illegale transacties. Dat is een wettelijke eis.

De Europese Commissie heeft op 28 juni een wetsvoorstel gepubliceerd voor de invoering van een digitale euro. Het is belangrijk dat de digitale euro kan rekenen op politiek draagvlak. Ook het Europese Parlement en de Europese Raad zullen zich over de digitale euro moeten uitspreken. En het is regelmatig onderwerp van gesprek in het Nederlandse parlement.

Ondertussen onderzoeken de Europese centrale banken gezamenlijk hoe zo’n digitale euro er uit zou kunnen  zien. We nemen de tijd om het goed te doen. Het effect van een digitale euro moet zorgvuldig worden geanalyseerd voordat er een besluit wordt genomen. En dat besluit is ook afhankelijk van de discussies in de politiek.

Eind 2023 beslist de Raad van Bestuur om al dan niet over te gaan naar de volgende fase. Daarin zouden we werken aan de ontwikkeling van geïntegreerde diensten, tests uitvoeren en eventueel live pilots met een digitale euro. Deze fase kan ongeveer drie jaar duren. Aan het eind van die fase besluiten we of we overgaan tot de uitgifte van de digitale euro, op basis van onze tests en het politieke draagvlak.