De stand van onze economie

Na een recordhoogte van 11,6% in 2022, is de inflatie in 2023 gedaald naar 4,1%. We verwachten dat deze in 2024 verder daalt naar 2,8%, en daarna geleidelijk verder omlaag gaat tot iets onder 2% in 2026. De lagere energieprijzen en de renteverhogingen van de centrale banken zijn hier de belangrijkste oorzaken van.

De economie is in 2023 met 0,2% gegroeid. Na stagnatie komt de Nederlandse economie met een zachte landing op een gematigd groeipad. In de komende jaren zal de groei iets hoger zijn, met 0,5% in 2024 en 1,3% in 2025 en 2026.

De belangrijkste oorzaken van de afkoeling van de economie zijn de terugval van de wereldhandel en het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank. Dat beleid is nodig om de hoge inflatie te bestrijden.

Het begrotingstekort van de overheid is in 2023 nog beperkt tot 0,9% van het bruto binnenlands product. Maar dat beeld verslechtert de komende jaren snel, mede doordat meer rente moet worden betaald over de eigen overheidsschuld. Het tekort stijgt dan richting de EU-grens van 3%.

Werkloosheid loopt iets op

De werkloosheid loopt enigszins op, van 3,6% in 2023 naar 4,0% in 2026. De lonen stijgen in 2024 nog met 6,0% en gemiddeld 3,7% in 2025.

Onze Voorjaars- en Najaarsraming

DNB maakt voorspellingen voor de Nederlandse economie in het huidige en de komende twee jaren. We werken hierbij samen met de Europese Centrale Bank (ECB) en andere centrale banken van de eurolanden. De ECB bundelt de nationale voorspellingen tot één economische vooruitblik voor het eurogebied. Zo draagt DNB bij aan de besluitvorming van de ECB over het monetaire beleid. En elk half jaar publiceren we onze voorspellingen en analyses in de Voorjaars- en Najaarsraming. Op basis van onze voorspellingen en analyses geven we adviezen over economische vraagstukken aan het kabinet en andere beleidsmakers. Met de publicatie van de Voorjaars- en Najaarsraming en onze studies geven we inzicht in de onderbouwing van onze adviezen.

Onze voorspellingen voor de Nederlandse economie maken we met een macro-economisch model, DELFI genaamd. Met dat model berekenen we bijvoorbeeld wat de gevolgen zijn van veranderingen in het economische beleid of de omgeving. Wilt u dit ook eens uitproberen? Met de DELFI-tool kunt u zelf aan de knoppen van de Nederlandse economie draaien. Probeer het uit en ontdek bijvoorbeeld wat de gevolgen zijn van een hogere energieprijs of hogere lonen.

Met DFROG, het nowcasting model van DNB maken we een inschatting van de actuele ontwikkeling van de Nederlandse economie. Het model geeft een voorspelling van de bbp-groei in het derde kwartaal van 2024. Deze korte termijn voorspelling is gebaseerd op een groot aantal maandelijkse economische en financiële cijfers en indicatoren zoals het consumenten- en producentenvertrouwen.

Het nowcasting model raamt dat de economie in het derde kwartaal met 0,4% groeit ten opzichte van het kwartaal ervoor (stippellijn in de figuur). Dat betekent dat het groeiherstel op korte termijn doorzet. Zoals iedere modeluitkomst kan de groei hoger of lager kan uitvallen dan de meest waarschijnlijke uitkomst (lichtblauwe vlak rond de stippellijn).

Figuur: Puntschatting en (68%) betrouwbaarheidsinterval DFROG-voorspelling bbp-groei 2024K3 (k-o-k). Voorspelling gemaakt op 1 oktober 2024.