Renovatie hoofdkantoor DNB

Het hoofdkantoor van DNB was technisch op, functioneel zwaar verouderd en voldeed niet aan de duurzaamheidseisen. Technisch noodzakelijke maatregelen waren nodig om de continuïteit van het gebouw en de veiligheid van medewerkers en bezoekers op termijn te kunnen garanderen. Vanwege veiligheidsrisico’s is ervoor gekozen het goud en geld te verplaatsen naar het nieuwe DNB Cashcentrum nabij Zeist. Met respect voor het oorspronkelijke ontwerp van architect Marius Duintjer is het gebouw gerenoveerd naar een ontwerp van architectenbureau Mecanoo. Het gebouw heeft zijn oorspronkelijke openheid en transparantie terug waardoor de verbinding met de omgeving en maatschappij is versterkt. Zo is het weer meer onderdeel van de stad geworden. Met dit kantoor is DNB helemaal klaar voor de uitdagingen van nu en de toekomst.

Het hoofdkantoor (67.000 m2) biedt een werkplek voor ruim 2.300 medewerkers. Nu het goud en bankbiljettenbedrijf verplaatst zijn naar het DNB Cashcentrum, zijn de begane grond en de kelder van het gebouw open voor iedereen. Deze ruimte (4.800 m2) in en rond de voormalige goudkluis wordt De Nieuwe Schatkamer genoemd. Bezoekers leren hier over de kernactiviteiten van DNB via tentoonstellingen, interactieve games, seminars en debatten en kunnen er onze bijzondere kunst- en geldcollectie bekijken. Dit is een ontmoetingsplek voor medewerkers, studenten, scholieren, buurtbewoners en alle andere geïnteresseerden. Zo hoort en ziet DNB meer van wat er in de samenleving leeft en omgekeerd kan DNB laten zien waar ze voor staat.  

Open en toegankelijk

Oud-DNB-president Klaas Knot sprak over het belang van openheid: ‘Als DNB staan wij midden in de samenleving en daarom is het ook belangrijk dat wij open en toegankelijk zijn. Openheid helpt ons in de effectiviteit van ons werk. Wij werken voor alle Nederlanders aan stabiele prijzen, aan solide en integere financiële instellingen, aan een betrouwbaar en stabiel betalingsverkeer. Eigenlijk aan duurzame welvaart voor alle Nederlanders. Daarbij gaat dit gebouw ons enorm helpen.’ 

DNB ziet duurzame investeringen als een maatschappelijke plicht. Met de keuze voor renovatie in plaats van nieuwbouw is 70.000 ton aan bouwmaterialen bespaard. De milieu-impact is hierdoor 50% lager dan bij de bouw van een volledig nieuw gebouw. Het nieuwe kantoor is klimaatvriendelijk in bouw en gebruik en gerenoveerd volgens de BREEAM Outstanding-duurzaamheidsnorm.
Alle duurzaamheidsinterventies aan het kantoor en de verhuizing van het goud en de bankbiljetten leiden ertoe dat energieverbruik en CO2-uitstoot in het vernieuwde kantoor 80% minder zijn dan in het oude kantoor vóór de renovatie.

Het gebouw is ontworpen om maximaal gebruik te maken van duurzame bronnen, energiebesparing en energiezuinige installaties. De nodige energie wordt zoveel mogelijk uit duurzame bronnen gehaald. Er is een warmte-koudeopslag en er liggen overal waar mogelijk zonnepanelen en sedumdaken. Het gebouw draagt op deze manier bij aan een klimaatneutrale stad.

Voor de aanleg van de kade is beton gebruikt dat vrijkwam tijdens de renovatie. Dit is met CO2 geïnjecteerd waardoor CO2-neutraal beton ontstaat. Een ander deel van het beton is hergebruikt voor 80 sociale woningen in Amsterdam. De keien die rondom ons gebouw lagen, komen terug als klim-en klauterobjecten in een sportpark aan de oostkant van Amsterdam. Kantoormeubelen zijn hergebruikt, het regenwater wordt opgevangen en het hout van oude en zieke populieren uit Amsterdam is verwerkt tot plafondlamellen. 

Verschillende tuinen 

Overal in het gebouw kijk je uit op groen. Op de plek waar vroeger de ronde toren stond, is een groene, publiek toegankelijke stadstuin aangelegd. Weg uit de drukte van de stad kan iedereen hier in alle rust genieten. Aan de oostzijde van het gebouw is op de eerste verdieping een binnentuin toegevoegd waar medewerkers en gasten tijdens kantooruren kunnen wandelen, overleggen en lunchen. Ook is hier een groente- en kruidentuin voor eigen gebruik. Op de derde verdieping aan de kant van het Frederiksplein is een daktuin gerealiseerd. Bij de aanleg van de groenvoorzieningen in en rond het gebouw is onderzocht welke mix van inheemse en niet-inheemse plantensoorten de hoogst haalbare biodiversiteit oplevert. De kade aan de zonnige zuidzijde van het gebouw is verlaagd tot het niveau van de Singelgracht. Deze is voor iedereen toegankelijk. 

Een fijne werkomgeving

Het ontwerp en de indeling van het kantoor zijn erop gericht om samenwerking en sociale cohesie te bevorderen. De kwaliteit van de werkomgeving en de aandacht voor het welbevinden van medewerkers komt tot uitdrukking in de WELL Platinum-certificering. Dit wordt ondersteund door een diversiteit aan werkplekken en een groot aanbod van groen en kunst op de werkvloer. De speciale beglazing biedt medewerkers de mogelijkheid om ook op hogere etages zelf ramen te openen. De indeling van het kantoor kan eenvoudig worden aangepast als de omstandigheden vragen om een wijziging van de organisatie of een andere manier van werken.  

Het oorspronkelijke ontwerp van Marius Duintjer uit 1968 was destijds baanbrekend vanwege de minimalistische lijnen, het ingetogen materiaalgebruik en de transparantie. In de loop der jaren is het gebouw aangepast op manieren die het oorspronkelijke karakter hebben aangetast, zoals tussenvloeren, beveiligingsmaatregelen en de toevoeging van een ronde toren in 1991. Architect Francine Houben van Mecanoo heeft met de renovatie het gebouw zijn oorspronkelijke, krachtige uitstraling teruggegeven. De begane grond bestaat volledig uit glazen gevels, de dubbele verdiepingshoogte van de oude Kashal is hersteld en de originele gevelcompositie met de herkenbare bruine tegels is behouden gebleven. De later toegevoegde toren is verwijderd, waardoor de vrije zichtlijn tussen de Utrechtsestraat en de Pijp is hersteld.

DNB is vanaf de oprichting in 1814 gehuisvest in de binnenstad van Amsterdam. Aanvankelijk hield DNB kantoor in historische panden aan de Oude Turfmarkt. In de jaren vijftig van de vorige eeuw had DNB meer kantoorruimte nodig. Toen kreeg DNB een locatie aan het Frederiksplein voor een nieuw hoofdkantoor toegewezen door een grondruil met de gemeente. Voor Amsterdammers was dit de plaats van de voormalige Utrechtse Poort en het fameuze Paleis voor Volksvlijt. Dit gebouw, geïnitieerd door de arts, ondernemer en weldoener Samuel Sarphati, sierde de omgeving en was een trekpleister voor mensen van buiten de hoofdstad. Het Paleis werd in 1929 door een brand verwoest. Het gedachtegoed van Sarphati waarin cultuur, economie, ondernemerschap en wetenschap samenkomen op één plek voor alle mensen, was destijds revolutionair. Met de renovatie is het hoofdkantoor van DNB weer geïntegreerd in de stedelijke omgeving, waardoor de visie van Sarphati nieuw leven is ingeblazen.

Renovatie binnen budget 

Het totaal van de met de renovatie samenhangende kosten bedraagt 320 miljoen euro. Dat is inclusief de herinrichting van het openbaar gebied direct om het gebouw, de huur en verbouwing van de tijdelijke locatie bij Amsterdam-Amstel (het Tooropgebouw) en de verhuizing daarnaartoe en weer terug. Door kostenbewust te opereren en onze vastgoedportefeuille te optimaliseren, hebben we de renovatie van het Frederiksplein binnen budget weten af te ronden en worden ook de exploitatiekosten flink gereduceerd.

Renovatie ondanks uitdagingen binnen de tijdsplanning

Bij aanvang van het project in 2018 was de beoogde datum van ingebruikname eind 2024. Toen in 2019 werd besloten het bankbiljettenbedrijf en het goud tijdelijk te verhuizen naar Haarlem, was de verwachting dat de renovatie daardoor efficiënter kon verlopen en het gebouw ongeveer een jaar eerder in gebruik zou worden genomen. Maar de onvoorziene vervanging van de laagbouwgevel - vanwege een grote hoeveelheid asbest - leidde tot een vertraging van een jaar. De eerdere tijdwinst werd dus tenietgedaan en de ingebruikname van ons gerenoveerde hoofdkantoor vond plaats volgens de oorspronkelijke planning. 

Vroeger waren er grote kluizen vol goud en bankbiljetten in de kelders van het hoofdkantoor aan het Frederiksplein. Het geld en goud zijn verplaatst naar een nieuwe DNB Cashcentrum vlakbij Zeist. Vanuit dit gebouw levert DNB bankbiljetten en munten voor banken, geldautomaten en winkels in het hele land. Lees meer over het DNB Cashcentrum.