Circulair financieren met de Circular Risk Scorecard

De financiële sector bepaalt voor een groot deel hoe onze economie eruit komt te zien, door te bepalen welke partijen en activiteiten financiering ontvangen. Hoewel circulaire bedrijven toekomstbestendiger zijn dan traditionele bedrijven, is de beoordeling op basis waarvan banken financieren nog vanuit een traditioneel, zonder een inschatting van bijvoorbeeld de risico’s van hogere materiaalprijzen, schaarste aan kritieke grondstoffen en toegang tot grondstoffen als gevolg van geopolitiek en klimaatverandering. Om te komen tot een veerkrachtigere economie, moeten lineaire risico’s en circulaire kansen daarom expliciet worden meegenomen in financierings- en investeringsbeslissingen. Daarnaast moet circulair risico reëler worden ingeschat door (risico)modellen op de toekomst te richten en zekerheden te zoeken in toekomstige kasstromen, stabiliteit op de lange termijn én ketencontracten.

De projectgroep Risk, bestaande uit o.a. experts van Rabobank, ABN AMRO, ING, Triodos, ASN, de NWB Bank en Invest-NL, is aan de slag gegaan om door een ‘circulaire bril’ naar financiering van circulaire ondernemers te kijken. Zij hebben hiervoor een generieke, publiekelijk beschikbare tool ontwikkeld waarmee de kansen en risico’s van circulair ondernemen beter kunnen worden ingeschat: de Circular Risk Scorecard (CRS).

Doel van de Circular Risk Scorecard

De CRS is in de eerste plaats een tool die kan worden toegepast om een realistischere inschatting te maken van de lange termijn bedrijfsrisico’s van een onderneming (stap 1). Daarnaast biedt de CRS een manier om (geanonimiseerde) data te verzamelen over (default) risico’s van circulaire (en niet-circulaire) ondernemers (stap 2). Deze (geanonimiseerde) data kan gebruikt worden om circulaire risico’s en kansen te koppelen aan continuïteit van circulaire ondernemers (default data). Dit is onderdeel van de transitie naar een circulaire norm voor financiering in 2030 (stap 3). Deze doelstelling is geconcretiseerd in de Roadmap Circulair Financieren 2030.

Inhoud van de Circular Risk Scorecard

De CRS geeft als uitkomst een risicoscore van 0-100, waarbij een lage score een laag circulair risicoprofiel betekent. De score wordt bepaald aan de hand van zes risicofactoren, waarvan er drie momenteel nog niet wordt meegenomen in de bestaande risicomodellen van banken:

• de circulariteit van het product;
• de geschiktheid van het product voor circulariteit;
• de schaarste van de gebruikte grondstoffen.

Daarnaast wordt de score bepaald door drie risicofactoren die momenteel wel worden meegenomen in de bestaande risicomodellen, maar die in de CRS worden bekeken door een ‘circulaire bril’, en dus anders worden beoordeeld:

• de robuustheid van de contracten;
• de marktcompetitiviteit;
• de ervaring van het management team.

Toepassing van de Circular Risk Scorecard

De CRS kan op verschillende manieren worden gebruikt/toegepast, namelijk als:

1. Aanpassing van de risicoperceptie en/of pricing via de bestaande risicomodellen bij banken (als toevoeging op de bestaande risicomodellen);
2. Dealselectie bij financiële instellingen;
3. Opleiding voor collega’s bij financiële instellingen;
4. Opleiding voor circulaire ondernemers.

Toegang tot de Circular Risk Scorecard

De CRS kan worden geopend via de volgende link: Streamlit (circularriskscorecard.streamlit.app

Ondersteuning Circular Risk Scorecard

Ter ondersteuning is een handleiding geschreven voor het gebruik van de CRS.

Downloads

• Circular Risk Scorecard - a practical guide
• Circular Risk Scorecard - Executive Summary of analysis 100+ assessments
• Circular Risk Scorecard - Analysis 100+ assessments

Eerste bevindingen

In 2024 zijn meer dan 100 bedrijven circulaire én traditionele, lineaire bedrijven beoordeeld via een Circular Risk Scorecard assessment. Hieruit blijkt dat de circulaire bedrijven een duidelijk lagere risicoscore hebben dan bedrijven met lineaire business modellen. Dit verschil in risicoprofiel (scores) wordt voornamelijk verklaard door de volgende aspecten:

• Circulaire bedrijven hebben een managementteam dat beter in staat is om een innovatief en/of circulair bedrijf te leiden, en tevens diverser is.
• Grondstoffen worden beter gemanaged door Circulaire bedrijven, doordat ze kringlopen creëren in hun business modellen, en zo grondstoffenschaarste en prijsfluctuaties voorkomen.
• Circulaire bedrijven werken beter samen met hun waardeketenpartners (collaboratief en strategisch, i.p.v. transactioneel).
• Er is potentieel voor lineaire bedrijven om hun producten te upgraden naar een circulair ontwerp (bijv. naar modulaire, makkelijk te upgraden producten).
• Circulaire bedrijven zijn beter gepositioneerd om te slagen in een toekomstige (circulaire) markt én zijn beter voorbereid op toekomstige duurzame wet- en regelgeving.

Zie bovenstaande downloads voor een samenvatting (two-pager) en een uitgebreide analyse van de conclusies.

Trainingen en workshops

Er worden regelmatig trainingen en workshops georganiseerd over de Circular Risk Scorecard:

• Korte sessies over de resultaten uit de CRS samenwerking
• 1-daagse cursus Finance for Change, waarbij de bredere transitie naar een circulaire economie wordt geadresseerd
• 5-daagse Finance for Change cursus

Mocht je interesse hebben, schrijf je dan in via de website van de School for change.

Contact

Voor meer informatie, neem contact op met Tessa Eerenberg (Tessa.Eerenberg@rabobank.nl) of Jeroen van Muiswinkel (jeroen@copper8.com). De projectgroep Risk, onderdeel van de Kopgroep Circulair Financieren, wordt begeleid door Copper8 en Zanders Group. Zanders Group heeft de CRS ontwikkeld.

De informatie en publicaties op deze pagina zijn een weergave van de afwegingen en inspanningen van de betreffende werkgroep die is opgericht onder de paraplu van het Platform voor Duurzame Financiering. Als lid van het platform ondersteunt DNB de inspanningen, maar zij is niet de auteur. Het bevat initiatieven van de private sector en geen toezichtvereisten of overheidsstandpunten.