DNB verlengt regeling risicoweging hypothecaire leningen

DNB heeft tot een tijdelijke verlenging besloten omdat het systeemrisico in de huizenmarkt zich op een aanhoudend hoog niveau bevindt. DNB heeft het voornemen tot verlenging in mei 2024 aangekondigd, waarna een publieke consultatie en afstemming met de relevante Europese autoriteiten zijn doorlopen. Naar aanleiding van de publieke consultatie zijn enkele wijzigingen aangebracht in de memorie van toelichting bij de Regeling verlenging van risicoweging hypothecaire leningen 2024. Hier is ook de nadere onderbouwing van de verlenging toegelicht, evenals in het Overzicht Financiële Stabiliteit najaar 2024 dat op 21 oktober gepubliceerd wordt.

De werking en noodzaak van de regeling

Vanwege een hoog systeemrisico in de huizenmarkt heeft DNB per 1 januari 2022 een minimumvloer bepaald voor de risicoweging van de Nederlandse hypothecaire leningenportefeuilles van banken die interne modellen gebruiken. DNB maakte daarmee gebruik van haar bevoegdheid op basis van artikel 458 van de verordening kapitaalvereisten (CRR). Deze maatregel is vastgelegd in de Regeling risicoweging hypothecaire leningen 2022 en destijds met twee jaar verlengd. Met het oog op de vervaldatum van 30 november 2024 heeft DNB opnieuw gekeken naar het systeemrisico in de huizenmarkt en geconcludeerd dat verlenging met nogmaals twee jaar opportuun is. De belangrijkste redenen voor de verlenging zijn de ontwikkelingen in huizenprijzen, de tekenen van overwaardering, de hoge schuldniveaus bij huishoudens, de omvang van de blootstelling van banken aan Nederlandse hypotheken en de lage risicogewichten voor deze portefeuille bij banken die hun kapitaalvereisten met interne modellen mogen berekenen.

De kapitaalimpact van de Art. 458 maatregel is de afgelopen jaren afgenomen, en kan in de toekomst mogelijk verder afnemen door nieuwe, prudente voorschriften in de CRR3 omtrent onderpandwaardering. Hierdoor stijgen de risicogewichten in interne modellen voor hypotheken mogelijk, waardoor de impact van de Art. 458 maatregel verschuift naar hogere eisen die voortvloeien uit de CRR. Deze potentiële verschuiving heeft aldus geen negatief effect op de weerbaarheid van de bankensector en voorkomt dubbeltelling. DNB blijft tijdens de verlengingsperiode de effecten van de Art. 458 maatregel nauwlettend monitoren en indien nodig zal DNB overwegen de maatregel tussentijds te beëindigen.

Uitkomsten van de consultatie en Europese afstemmingsproces

DNB heeft de voorgenomen verlenging in het voorjaar van 2024 publiek geconsulteerd, wat tot twee reacties heeft geleid. In het feedbackstatement zijn de kernpunten uit de ontvangen reacties weergegeven en voorzien van een reactie van DNB. Naar aanleiding van de consultatiereacties heeft DNB enkele wijzigingen in de memorie van toelichting aangebracht.

Conform de CRR heeft DNB het besluit tot verlenging ook afgestemd met de relevante Europese autoriteiten, te weten de Europese Centrale Bank, het Europees Comité voor Systeemrisico’s (ESRB), de Europese Bankenautoriteit (EBA) en de Europese Commissie (EC). Deze Europese autoriteiten hebben geen bezwaar aangetekend bij het besluit van DNB om de maatregel met twee jaar te verlengen.