‘Contant of pin? Wie betaalt, bepaalt’

96% van de winkeliers accepteert contante betalingen

Consumenten kunnen bij vrijwel alle winkels, marktkramen, horecagelegenheden en benzinestations terecht met contant geld en bij de meeste ook met hun pinpas (Figuur 1). Er zijn wel verschillen tussen sectoren. Bij benzinestations is de acceptatie van cash en pin het hoogst (>=98%), gevolgd door de (grootschalige) detailhandel. In de amusementssector is zowel de acceptatie van cash als pin het laagst met respectievelijk 87% en 55%. De meeste winkeliers accepteren overigens wel een van deze betaalmiddelen. Slechts enkelen accepteren geen van beiden, zij sturen hun klanten een rekening.

Figuur 1 - Acceptatie contant geld hoog: 96%

Winkeliers noemen voldoen aan de wensen van de klant het meest als reden om cash en de pinpas te accepteren. Daarnaast accepteren ze pinbetalingen vaak vanwege gemak en veiligheid.

Het zijn vaak nieuwe ondernemers die hun zaak net geopend hebben, die alleen elektronische betalingen accepteren. Zij zien af van cash, omdat zij het afstorten van cash te veel gedoe vinden en vanwege veiligheidsrisico’s van cash. De meeste van hen zijn overigens coulant tegen klanten die alleen cash bij zich hebben. Ze laten hen op rekening betalen of toch contant afrekenen. Een kwart zegt de klant dan te weigeren.

De meeste winkeliers verwachten dat zij ook in 2022 cash accepteren

Aan winkeliers die cash accepteren, is gevraagd hoe groot zij de kans achten dat zij dit binnen een jaar en binnen vijf jaar niet meer zullen doen. De meeste retailers verwachten dat zij de komende 12 maanden contant geld zullen blijven accepteren. Zij achten de kans dat zij geen cash meer zullen accepteren op gemiddeld 2%. Benzinestations schatten deze kans in op 0% en marktkooplui op 5%. Voor de wat langere termijn, in 2022, ligt deze kans wat hoger met een gemiddelde van 10%. De grootschalige detailhandel schat deze kans het hoogst in, namelijk op 14%.

Ontbreken klantvraag en overvalrisico van invloed op besluit om cash te weigeren

Retailers die contant geld accepteren is ook gevraagd wat voor hen de doorslag kan geven om dit in de toekomst niet meer te doen (Figuur 2). 18% geeft aan dat als zij zelf of winkeliers in de buurt overvallen zouden worden, zij geen cash meer willen accepteren. Daarnaast zegt 9% van de winkeliers dat zij zouden stoppen met de acceptatie van cash als hun klanten niet meer met contant geld zouden betalen. Voor de meeste winkeliers speelt de vraag om geen contant geld meer te accepteren überhaupt niet: 23% zegt altijd contant geld te zullen blijven accepteren en 28% kan geen doorslaggevende reden aangeven om geen cash meer te accepteren. Onder overig vallen redenen zoals: hogere afstortkosten cash, sluiting afstortlocatie, kosteloze installatie betaalautomaat door monteur.

Figuur 2 - Meest genoemde redenen om geen contant geld meer te accepteren

Contant geld verdwijnt niet

Het onderzoek toont dat de acceptatie van contant geld nog steeds hoog is. Ook laat het zien dat het onwaarschijnlijk is dat deze de komende vijf jaar substantieel zal dalen. Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) vindt het belangrijk dat wanneer consumenten steeds minder vaak gebruik maken van contant geld, contant geld wel goed dient te blijven functioneren als betaalmiddel, voor zowel consumenten als voor retailers. Dit borgt de toegankelijkheid en stabiliteit van het betalingsverkeer.