Verouderde browser

U gebruikt een verouderde browser. DNB.nl werkt het beste met:

Coronacrisis geen reden voor beperking van vrijhandel

DNBulletin

Gepubliceerd: 24 september 2020

Mondkapjes

De coronacrisis heeft de kwetsbaarheden van mondiale waardeketens blootgelegd. Zo raakte de levering van (essentiële) goederen en productie-onderdelen in veel landen verstoord. Hierdoor is een publieke discussie ontstaan, ook binnen Nederland, over oplossingen om internationale handel schokbestendiger te maken. Veelgenoemde oplossingen gaan gepaard met overheidsingrijpen in het productieproces, zoals het terughalen van productie naar eigen land (reshoring). De coronacrisis vormt echter geen reden voor dergelijk beleid dat vrijhandel beperkt, aangezien de schokbestendigheid hiermee niet per definitie wordt vergroot. Herbezinning van het productieproces naar aanleiding van de coronacrisis dient in beginsel aan de markt zelf te worden overgelaten. Een uitzondering bestaat voor zogenoemde essentiële goederen, waar overheidsinterventie gewenst kan zijn om de leveringszekerheid te waarborgen. Een strategische aanpak op Europees niveau heeft daarbij de voorkeur.

 Schokken hebben grotere economische impact bij volledige binnenlandse productie dan bij optimale participatie binnen mondiale waardeketens

Opmerking: Gegeven de statische basisuitkomst van de twee verschillende regimes, geeft het figuur de gemiddelde procentuele afwijking weer van een negatieve schok die op sector-land niveau de economie raakt. De schok simuleert vergelijkbare verstoringen als tijdens de coronacrisis.

… een strategische Europese aanpak daarentegen wel

Overheidsbeleid gericht op het aanhouden van strategische voorraden is wel een manier om de leveringszekerheid van essentiële producten te waarborgen. Dit vergroot zowel de schokbestendigheid tegen binnenlandse als buitenlandse schokken, terwijl marktverstoringen beperkt blijven, aangezien het de keuze voor de meest efficiënte organisatievorm (bijvoorbeeld productielocatie) onveranderd laat. Dergelijke voorraden dienen idealiter op Europees niveau te worden aangehouden. Dit voorkomt inefficiënties waarbij de ene lidstaat een tekort en de andere een overschot aan essentiële goederen heeft en weerhoudt landen van het onderling opleggen van exportbeperkingen.

Complementair aan het aanleggen van voorraden kan de overheid een strategisch noodplan opstellen met geselecteerde bedrijven om bestaande productielijnen in snel tempo om te bouwen ten behoeve van de productie van essentiële goederen. Aangezien voorraden uitgeput kunnen raken als een crisis lang aanhoudt en het niet voor alle essentiële goederen mogelijk is om voorraden langdurig aan te houden, zoals voor medicijnen met een beperkte houdbaarheidsdatum, kan een dergelijk noodplan bijdragen aan het vergroten van het aanbod van essentiële producten. 

Ontdek gerelateerde artikelen