Vastgoedprijzen bewegen zich wereldwijd steeds meer synchroon. In veel landen stijgen de prijzen snel (zie Figuur 1). Ook groeit de rol van internationale beleggers op zowel de woning- als de commercieel vastgoedmarkt. Het rapport Property price dynamics: domestic and international drivers van het BIS Committee on the Global Financial System beschrijft deze trends in ruim 20 landen, gaat in op de onderliggende oorzaken van de prijsontwikkelingen en geeft een overzicht van beleid waarmee landen mogelijke risico’s voor de economische en financiële stabiliteit proberen te beperken.
De huidige prijzen van huizen en commercieel vastgoed zijn in veel landen hoog ten opzichte van huren en inkomens. Centrale banken zien hierdoor de kans op een marktcorrectie toenemen. In veel gevallen kunnen prijsontwikkelingen echter voor een belangrijk deel worden verklaard door fundamentele factoren als de lage rente, gestegen inkomens en toegenomen bevolkingsgroei. Ook de lage rendementen op financiële activa zoals obligaties dragen bij aan de toenemende vraag naar vastgoed.
Ondanks het feit dat huizenprijzen wereldwijd steeds meer synchroon bewegen, kan er niet gesproken worden over een wereldwijde markt voor vastgoed. Verschillen in ruimtelijke ordening, belastingbeleid en financiële regelgeving maken dat vastgoedmarkten in elk land anders zijn. Zo verschillen de Nederlandse en Duitse woningmarkt sterk van elkaar: in Duitsland, waar meer wordt gehuurd en kopers meer eigen geld moeten inbrengen, ontwikkelden woningprijzen zich de afgelopen decennia gematigder dan in Nederland, dat ruimere financieringsnormen en hypotheekrenteaftrek kent.
Verder laat het rapport zien dat internationale beleggers een steeds grotere rol spelen op woning- en vastgoedmarkten, onder andere omdat zij hier een aantrekkelijk rendement kunnen behalen. Vastgoedprijzen stijgen sterk in landen waar veel buitenlandse beleggers actief zijn. Beleidsmakers kunnen de risico’s van internationale beleggers, die zich in slechte tijden snel terug kunnen trekken, niet goed tegengaan met macroprudentieel beleid. De nationale regels raken de buitenlandse partijen namelijk meestal niet, omdat zij niet worden gefinancierd door binnenlandse banken. Beleidsmakers zoeken daarom regelmatig hun toevlucht in belastingmaatregelen specifiek gericht op buitenlandse kopers, zoals een hogere overdrachtsbelasting.
Buitenlands kapitaal stroomt vooral naar vastgoed in grote steden, zo blijkt uit het CGFS-rapport en ook uit het vorig jaar verschenen boek Hot Property. In steden groeit de vraag naar woningen sterk, vooral van jongeren, migranten en hoger opgeleiden. Beleggers spelen hierop in door stedelijke woningen te kopen en te verhuren, wat bijdraagt aan de hogere vraag. Aan de andere kant reageert het aanbod in steden slechts langzaam door ruimtelijke en bureaucratische restricties. De combinatie van groeiende vraag en achterblijvend aanbod zorgt voor sterkere prijsgroei in steden, vergeleken met de rest van het land.
Een kalme start is er niet bij voor het nieuwe kabinet. Er liggen belangrijke kwesties te wachten om opgelost te worden. In onze podcastserie komen ze een voor een aan bod, zo ook de krappe arbeidsmarkt.
Lees meer De vier grote dilemma’s voor een nieuwe kabinet
De arbeidsmarkt dreigt vast te lopen. Er is veel werk, maar er zijn weinig mensen. En dat probleem lijkt de komende jaren alleen maar groter te worden. Dus moet er iets gebeuren. Maar wat? En gaat Artificial Intelligence hierbij helpen?
Lees meer De arbeidsmarkt: veel werk, weinig mensen
De Nederlandse economie heeft zich weerbaar getoond in een omgeving van hogere rentes. De risico’s voor de financiële stabiliteit zijn door de daling van de inflatie minder acuut, maar nog steeds duidelijk aanwezig, zo constateerde het Financieel Stabiliteitscomité (FSC).
Lees meer FSC: “Geo-economische fragmentatie vormt risico voor Nederlandse economie en financiële stabiliteit”
Het gaat goed met de Nederlandse economie en financiële sector, dat concludeert het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ook loopt Nederland wereldwijd voorop in het toezicht op klimaatgerateerde risico’s.
Lees meer IMF: Nederlandse economie en financiële sector staan er goed voor
