De Nederlandsche Bank (DNB) zet zich in voor een stabiel financieel stelsel. Daar horen integere en solide financiële instellingen bij. Dat is noodzakelijk voor een duurzame economie in Nederland. DNB waarschuwt voor risico’s die het stelsel als geheel kunnen raken en geeft hierover adviezen. Ook maakt DNB het stelsel weerbaarder door bijvoorbeeld te zorgen voor afdoende buffers bij financiële instellingen.
Tegen een stootje kunnen
Het financiële stelsel heeft een belangrijke functie in de economie. Het zorgt ervoor dat u kunt sparen, lenen en investeren. Maar ook dat u veilig en snel kunt betalen, en dat u financiële risico’s kunt afdekken die u niet zelf wil of kan dragen. Dingen waar u meestal niet bij stilstaat, maar die wel essentieel zijn voor de economie. Het is belangrijk dat het financiële stelsel tegen een stootje kan en ook in minder goede tijden blijft functioneren.
Overzicht risico’s
DNB houdt de stabiliteit van het financiële stelsel goed in de gaten en publiceert elk half jaar het Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS). In dit rapport brengen wij de risico’s voor het financiële stelsel in kaart. Het laatste OFS is gepubliceerd op 11 oktober 2021. In het rapport staat een risicokaart, die een overzicht geeft van de belangrijkste risico’s voor de financiële stabiliteit:
Welke risico’s loopt de financiële sector op dit moment?
In ons laatste Overzicht Financiële Stabiliteit schrijven wij dat de economische crisis als gevolg van de coronapandemie voorbij is. Tegelijkertijd nemen verschillende risico’s toe. Zo is er op de financiële markten al langere tijd een zoektocht naar rendement gaande, aangewakkerd door de lage rente. Beleggers nemen daarbij steeds meer risico’s. Dat leidt tot hoge prijzen van risicovolle beleggingen. Die kunnen snel onder druk kunnen komen te staan bij een hogere inflatie en rente. Ook op de woningmarkt nemen de risico’s toe. Kopers nemen meer risico’s bij het afsluiten van een hypotheek. Ze lenen bijvoorbeeld vaker maximaal ten opzichte van hun inkomen. In het laatste OFS besteden we ook veel aandacht aan klimaatrisico’s.
Een stabiel financieel stelsel blijft goed functioneren als het economisch of financieel tegenzit, als een bank, verzekeraar of pensioenfonds in de problemen raakt of als de aandelenmarkten onderuit gaan. Kortom, een stelsel dat schokken kan opvangen en bijdraagt aan duurzame economische groei in Nederland. En een financieel stelsel moet zelf geen bron van verstoringen in de economie zijn. Ook zijn in een stabiel financieel stelsel voldoende buffers aanwezig.
Hoe weet DNB of het financiële stelsel stabiel is?
Om de stabiliteit van het stelsel te beoordelen, heeft DNB verschillende aandachtsgebieden. Daarvoor gebruiken we een groot aantal graadmeters (indicatoren). Denk aan een groeiend aantal leningen (kredietgroei), snel toenemende vastgoedprijzen en de hoeveelheid geld die banken in kas hebben (liquiditeit). Zo is een sterke kredietgroei die samengaat met sterk stijgende vastgoedprijzen vaak een aanwijzing voor (toekomstige) instabiliteit.
Samenwerking op het gebied van financiële stabiliteit
Wij nemen deel aan het Financieel Stabiliteitscomité dat ten minste twee keer per jaar bijeenkomt onder voorzitterschap van DNB. Op internationaal niveau zijn we actief binnen het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Centrale Bank (ECB), de European Systemic Risk Board (ESRB) en aan de Financial Stability Board (FSB), waar DNB-president Klaas Knot vice-voorzitter van is. Ook onze deelname aan overleg in Den Haag en Brussel is belangrijk.
On 11 May, Steven Maijoor spoke at the AFME European Sustainable Finance conference. He talked about how climate-related and environmental (C&E) risks affect the financial system and about how supervisors and banks must respond to these risks.
On May 11, Klaas Knot spoke at the International Swaps and Derivatives Association in Madrid in his capacity as chairman of the Financial Stability Board (FSB). He talked about the current challenges to global financial stability and the measures being taken by the FSB to address them.
Positief in het nieuws kom je niet snel, en je successen kun je vaak niet delen. Wat de meeste mensen dus niet zien, maar wat het werk van een toezichthouder toch zo leuk maakt? Maarten Gelderman, Divisiedirecteur Toezicht Beleid bij DNB, geeft een inkijkje in zijn nieuwste blog.