We gaan naar Frankfurt

Vliegtuig of trein

Goed dat die Europese witwastoezichthouder er komt. Want criminelen kennen geen grenzen. Ze reizen zomaar naar het land met het zwakste toezicht, en dan doen wij hier in Nederland ons werk voor niets. Maar de komst van die nieuwe Europese toezichthouder is ook best wel spannend. Dat zit deels in kleine dingen. Komt het kantoor vlak bij het vliegveld (fijn voor de collega’s die met het vliegtuig van ver komen) of in de Frankfurtse binnenstad (fijn voor ons, want wij komen met de trein)? Wanneer gaat de werving beginnen? Vermoedelijk begin 2025, want tegen het einde van dat jaar moeten de eerste 120 mensen in dienst zijn. In 2027 zal AMLA meer dan 400 medewerkers hebben, en we hopen natuurlijk dat daar ook voldoende Nederlandse collega’s bij zullen zijn.

Zo’n reis hebben we eerder gemaakt, toen het bankentoezicht naar de ECB ging. Wat deze reis extra spannend maakt is dat AMLA niet alleen verantwoordelijk wordt voor het witwastoezicht op banken maar ook op andere sectoren. Op dit moment weten we nog niet eens hoeveel instellingen in totaal onder AMLA zullen vallen. Ook het aantal betrokken nationale toezichthouders is nog niet bekend. Bij het bankentoezicht zijn dat er meestal een of twee per land. Witwastoezicht heeft ieder land op zijn eigen manier ingeregeld en er zijn in een enkel land al snel vijf verschillende toezichthouders. Dat zijn er in totaal Europabreed dus meer dan 100 die vaak letterlijk en figuurlijk een andere taal spreken.

Direct en indirect toezicht

Bij DNB zijn we natuurlijk het meest geïnteresseerd in hoe AMLA het toezicht op de financiële sector vorm gaat geven. Ook dat wordt weer spannend. De ECB houdt direct toezicht op de grootste banken en indirect toezicht (in Nederland via DNB) op de kleinere banken. Als je, zoals de ECB doet, dat directe toezicht op de iets meer dan 100 grootbanken hebt geregeld, dan heb je ook echt de meeste risico’s in beeld, want die grootbanken hebben meer dan 90% marktaandeel. De ECB heeft dan ook eerst dit directe toezicht stevig neergezet. Het indirecte toezicht, waarbij nationale toezichthouders aan de ECB moeten rapporteren over hun toezicht op de overige instellingen volgde.

AMLA zal in 2027 iets minder dan 50 instellingen selecteren waarop vanaf 2028 direct toezicht zal worden gehouden. Dat zullen niet alleen banken zijn, ook bij voorbeeld betaalinstellingen en crypto-aanbieders kunnen geselecteerd worden. Voor ons natuurlijk erg belangrijk welke Nederlandse instellingen dat worden. Maar nog belangrijker is hoe het indirecte toezicht zal worden vormgegeven, en met die inrichting wordt nu al een begin gemaakt. Want in witwasland is het helaas zo dat ook kleinere instellingen veel kwaad kunnen aanrichten.

Naar Frankfurt, maar ook in Amsterdam

Voor ons gaat dat ingrijpend zijn, we zullen IT-systemen en beoordelingskaders aan moeten passen en aan AMLA moeten rapporteren. Het wordt spannend, maar we gaan welgemutst op reis. Maar mocht u aan het begin van deze blog gedacht hebben “straks zitten ze allemaal in Frankfurt en niet meer in Amsterdam” dan heeft u het mis. We hebben in Amsterdam nog meer dan genoeg te doen. Gelukkig vanaf begin januari wel vanaf ons heropende kantoor in de Amsterdamse binnenstad.