Nederlanders houden in coronatijd onverminderd vertrouwen in hun eigen financiële instellingen ondanks hun zorgen over de schadelijke gevolgen van de coronacrisis. Het stabiele vertrouwen gaat gepaard met breder vertrouwen in instituties in het algemeen en met een opvallende vertrouwensgroei in de politiek ten opzichte van vorig jaar. Dit blijkt uit DNB onderzoek onder ruim 2400 huishoudens.
Het Nederlandse publiek maakt zich grote zorgen over de impact van de corona-uitbraak op de economie, hun eigen financiële situatie en die van financiële instellingen. Opvallend is dat de zorgen van mensen over de economie (7,9 op een schaal van 0 tot 10) groter zijn dan de zorgen over hun eigen portemonnee (5,8). Huishoudens met lage inkomens hebben zichtbaar grotere zorg over hun eigen financiële situatie dan mensen met hogere inkomens. Mensen die werkzaam zijn in het openbaar bestuur en de zorg hebben de minste zorgen, terwijl mensen die werken in de sectoren die stilgelegd zijn door de lockdown, zoals de horeca en cultuur, sport en recreatie de grootste zorg uiten. Het Nederlandse publiek verwacht dat de uitbraak van het coronavirus ook gevolgen zal hebben voor de financiële gezondheid van banken, verzekeraars en pensioenfondsen, al zijn de zorgen hierover minder dan die over de impact van de coronacrisis op de economie in brede zin.
Niettemin blijft het vertrouwen van mensen in financiële instellingen sterk vergeleken met eerdere jaren (zie figuur 1). Driekwart van de respondenten zegt overwegend of volledig vertrouwen te hebben in de eigen bank, en het vertrouwen blijft daarmee op peil ten opzichte van een jaar geleden. Het vertrouwenscijfer is gemeten aan de hand van de vraag: “Hebt u er momenteel vertrouwen in dat de bank(en) waaraan u uw geld hebt toevertrouwd te allen tijde in staat is dat geld aan u terug te betalen?”. Coronamaatregelen door banken, zoals het opschorten van winstuitkeringen aan aandeelhouders en het beschikbaar stellen van extra kredietruimte, leveren een positieve bijdrage aan het vertrouwen. Ook het vertrouwen in verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen bleef op het niveau van 2019. Zo’n twee derde van de ondervraagden zegt er vertrouwen in te hebben dat verzekeringsmaatschappijen hun contractuele verplichtingen kunnen nakomen. Ook ongeveer twee derde heeft vertrouwen dat het eigen pensioenfonds te zijner tijd in staat is het pensioen uit te keren.
Percentage mensen dat overwegend of veel vertrouwen heeft
Noot: Vóór 2018 werd de vraag over het vertrouwen in de eigen verzekeringsmaatschappij alleen gesteld aan mensen met een levensverzekering, Het verschil in onderzoeksgroep is een mogelijke verklaring voor de trendbreuk.
Achter dit stabiele vertrouwenscijfer gaan wel sombere verwachtingen over de pensioenuitkering schuil. Een ruime meerderheid van de mensen verwacht dat de pensioenuitkeringen iets lager (51%) of veel lager (14%) komen te liggen dan nu is toegezegd. Slechts een op de vijf mensen gaat ervan uit dat de pensioenuitkering hetzelfde zal zijn als is beloofd. Mensen reageren verschillend op een verlaging van de pensioenuitkeringen, zo blijkt uit eerder onderzoek onder dezelfde doelgroep. De meeste mensen (29%) zeggen bij een pensioenverlaging eerst te zullen afwachten. Tegelijkertijd zegt meer dan een kwart (27%) extra te zullen besparen, terwijl iets minder dan een kwart (23%) zegt genoeg ruimte te hebben om de verlaging op te vangen. De rest geeft aan anders te reageren of nog niet te weten hoe men zou reageren in reactie op een pensioenverlaging.
Opvallend is dat op meerdere andere fronten het vertrouwen van Nederlanders is toegenomen. Alleen het vertrouwen van het publiek in technologiebedrijven als Google, Apple en Facebook is nog steeds gering vergeleken met bijvoorbeeld het bedrijfsleven in het algemeen en vrijwel onveranderd ten opzichte van vorig jaar. Het publiek laat momenteel vooral een groter vertrouwen in de politiek zien; dat is gestegen van 34% vorig jaar naar 52% dit jaar. Het vertrouwen in het bedrijfsleven en in de publieke sector ligt eveneens hoger. Na de wereldwijde financiële crisis die in september 2008 begon met de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers, lag het vertrouwen in reactie op de crisis over vrijwel de gehele linie lager.
Het inkomen uit buitenlandse directe investeringen in Nederland dat doorstroomt naar landen met een laag belastingtarief ligt sinds 2020 structureel lager dan voorheen, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. De inkomensstromen met andere landen bleven in dezelfde periode stabieler.
Lees meer Doorstroom naar belastingparadijzen structureel gedaald
Nederlandse hypotheekfondsen ontvingen over de eerste drie kwartalen van 2024 € 2 miljard aan nieuwe inleg van institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, blijkt uit cijfers van DNB.
Lees meer Interesse beleggers in Nederlandse hypotheekfondsen neemt verder af
De toegenomen internationale spanningen kunnen een impact hebben op financiële instellingen. Dat zegt De Nederlandsche Bank vandaag bij de presentatie van haar toezichtvisie voor 2025-2028 en een studie naar de effecten van geopolitieke risico’s op financiële instellingen.
Lees meer Groeiende geopolitieke risico’s hebben impact op de financiële sector
Vandaag publiceert De Nederlandsche Bank ‘Weerbaar in een gure wereld’, een onderzoek naar de mogelijke impact van geopolitieke risico’s op financiële instellingen. DNB-econoom Maurice Doll schreef mee aan de studie en vertelt over de belangrijkste bevindingen.
Lees meer ‘Europese samenwerking cruciaal om geopolitieke risico’s het hoofd te bieden’
