DNB biedt excuses aan voor historische betrokkenheid bij slavernij

Betrokkenheid van DNB en oud-bestuurders bij het slavernijverleden   

Op 9 februari jl. heeft DNB erkend dat haar organisatie betrokken was bij slavernij in de jaren 1814 – 1863. Zo is het geld waarmee DNB opgericht werd, voor een deel verdiend met slavernij. Bovendien waren haar bestuurders persoonlijk betrokken bij slavernijhandel. Daarbij verdedigden velen het bestaan en het voortbestaan ervan. En later negeerden velen lang de gevolgen van slavernij. Bij de afschaffing van slavernij betaalde DNB in opdracht van het Ministerie van Koloniën compensatie uit aan voormalige plantage-eigenaren. Hier zaten ook bestuurders van DNB bij.  

Klaas Knot: “Namens De Nederlandsche Bank bied ik hiervoor vandaag excuses aan. Excuses aan alle nazaten van slaafgemaakten in Nederland, in Suriname, op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, op Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Excuses aan alle mensen die door de persoonlijke keuzes van mijn voorgangers herleid werden tot hun huidskleur. De voorbije maanden hoorde ik veel persoonlijke verhalen – verhalen over leed, maar ook over verzet en strijd. Wat ik leerde, wat ik hoorde, deed mij pijn. Het bracht het leed van toen en nu heel dichtbij. De gesprekken die ik had, maakten duidelijk dat het leed van lang geleden nog lang niet geleden is. Dat die strijd nog lang niet gestreden is.”  

Lees hier de volledige speech die Klaas Knot heeft gehouden op Keti Koti.  

Erkenning van het verleden en een heilzame verwerking daarvan  

DNB streeft naar financiële stabiliteit en duurzame welvaart voor iedereen. Dat betekent ook dat iedereen kansen krijgt om mee te doen in de maatschappij. Maar DNB ziet in onze samenleving nog altijd het racisme, de uitbuiting en de discriminatie die voortkomen uit het slavernijverleden. Door slavernij zijn achterstanden gecreëerd die moeilijk zijn in te halen. 

Voor de gedachtevorming over excuses en de te nemen maatregelen heeft DNB belangrijke inzichten verworven uit de vele gesprekken met grassroots organisaties, maatschappelijke organisaties, wetenschappers en nazaten van slaafgemaakten. Ook heeft DNB gesproken met een interne en een externe klankbordgroep. Lees hier de verantwoording van de externe klankbordgroep over hun bijdrage aan het proces van de afgelopen maanden. 

Uit al deze gesprekken komt duidelijk naar voren hoe belangrijk het is om excuses te maken. De erkenning van het leed en het aanbieden van excuses zijn essentieel voor een heilzame verwerking van het slavernijverleden. En belangrijk om verder te kunnen gaan. Voor alle mensen die nu de gevolgen dragen van het slavernijverleden.  

Maatregelen: passend, betekenisvol en proportioneel  

Het gaat DNB om maatregelen die passen bij haar rol in de samenleving en die van betekenis kunnen zijn voor de mensen die de gevolgen van slavernij tot de dag van vandaag ervaren. De maatregelen moeten passend, betekenisvol en proportioneel zijn. DNB gaat daarom niet over tot financiële compensatie voor geleden schade uit het verleden. Een besluit over compensatie is niet aan ons, maar aan de overheid.   

DNB neemt de volgende maatregelen:  

• DNB start een fonds voor meerjarige projecten die de doorwerking van het slavernijverleden helpen verminderen. Projecten die direct impact hebben op het dagelijks leven van de hierdoor geraakte mensen, op het gebied van bijvoorbeeld onderwijs, gezondheidszorg en kennisdeling. Voor dit fonds zal DNB vijf miljoen euro uittrekken voor de komende tien jaar. Toekenning van gelden uit het fonds zal op aanvraag gaan. DNB is nu bezig het fonds te ontwikkelen. Vanaf het moment dat aanvragen mogelijk zijn, maakt DNB dit bekend. Daarbij ondersteunt DNB waar nodig groepen of instanties die een aanvraag willen doen. 
• Daarnaast trekt DNB voor eenmalige bijdragen aan projecten vijf miljoen euro uit.  Het gaat hier om initiatieven met bijvoorbeeld een educatief karakter, zoals het Nationaal Slavernijmuseum en het bijbehorende kenniscentrum. 
• DNB gaat ook intern aan de slag om diverser en inclusiever te worden, bijvoorbeeld door meer in te zetten op diversiteit bij werving en selectie, stages, traineeships en promoties.  
• DNB gaat bovendien meer openheid geven over haar verleden in het gerenoveerde gebouw aan het Frederiksplein. Dat doet DNB ook aan de hand van haar kunstwerken. DNB wil haar kunstcollectie diverser en inclusiever maken.  
• DNB gaat door met historisch onderzoek.   
• Via haar jaarverslag zal DNB verantwoording afleggen over de voortgang van de maatregelen.  

Een belangrijk ijkpunt, geen eindpunt  

DNB kiest vandaag niet alleen voor woorden, maar ook voor daden. Dit moment is voor DNB een belangrijk ijkpunt, geen eindpunt. Het slavernijverleden van DNB geeft een blijvende opdracht aan de organisatie om bij te dragen aan het verkleinen van achterstanden en aan de ontwikkeling van een meer inclusieve samenleving en een meer inclusieve DNB-organisatie.  

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Farley Asruf, woordvoerder (tel. 06-44 13 50 53, m.f.asruf@dnb.nl)