Nederlandse huishoudens leden in het derde kwartaal van 2023 verlies op hun beleggingen. In totaal daalde de waarde van de beleggingsportefeuille met zo’n € 3,6 miljard (-2,1%) ten opzichte van een kwartaal eerder, tot € 162,4 miljard.
© ANP
Daarmee komt een einde aan een periode van drie opeenvolgende kwartalen van waardestijging. Een jaar geleden, aan het einde van het derde kwartaal van 2022, waren de beleggingen van Nederlandse huishoudens € 152,1 miljard waard. Sindsdien steeg de waarde van het bezit ieder kwartaal op rij, tot het afgelopen kwartaal.
De waarde van de beleggingsportefeuille nam in het derde kwartaal van dit jaar af door koersverliezen. Tegelijkertijd kochten Nederlandse huishoudens voor netto € 622 miljoen aan beleggingen bij. Zonder deze aankopen was de waardedaling nog groter geweest.
In procenten leden Nederlandse huishoudens met name verlies op hun beursgenoteerde aandelen. De waarde van het aandelenbezit nam af met 2,7% (kwartaal-op-kwartaal) tot € 55,6 miljard. Deze afname werd deels gecompenseerd doordat huishoudens in het derde kwartaal voor € 529 miljoen aan aandelen bijkochten. De AEX-index verloor in dezelfde periode namelijk 5,8% van zijn waarde en de wereldwijde aandelenindex MSCI World nam in euro's af met 2,9%.
De waarde van posities in beleggingsfondsen nam ten opzichte van vorig kwartaal af met 2,1%, tot € 101,0 miljard. Bijna twee derde (62,2%) van het belegd vermogen van Nederlandse huishoudens bestaat uit posities in beleggingsfondsen, voornamelijk in aandelenfondsen.
In tegenstelling tot de beursgenoteerde aandelen en de posities in beleggingsfondsen steeg de waarde van het obligatiebezit opnieuw. Aan het eind van het derde kwartaal van 2023 hadden Nederlandse huishoudens voor € 5,8 miljard euro aan obligaties in hun beleggingsportefeuille, een stijging met 3,3% ten opzichte van drie maanden eerder.
Door de gestegen rente nam de marktwaarde van het bestaande obligatiebezit af, maar dit werd ruimschoots gecompenseerd doordat Nederlandse huishoudens tegelijkertijd voor € 366 miljoen aan nieuwe obligaties aankochten. Een mogelijke verklaring hiervoor is eveneens de gestegen rente, waardoor het rendement voor beleggers bij aankoop van nieuwe obligaties juist toeneemt.
De waarde van het obligatiebezit van Nederlandse huishoudens zit al langer in de lift: sinds de start van 2022 nam dit ieder kwartaal toe. De laatste keer dat huishoudens voor minstens € 6 miljard aan obligaties bezaten, was eind 2017.
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
Volgens cijfers van het CBS telt Nederland 8,3 miljoen particuliere huishoudens, waarvan volgens onderzoek van de AFM 1,9 miljoen huishoudens beleggen.
Het totale effectenbezit van Nederlandse huishoudens bestaat uit beursgenoteerde aandelen (€ 55,6 miljard), beleggingsfondsen (€ 101,0 miljard) en schuldpapier (€ 5,8 miljard) voor in totaal € 162,4 miljard. Ter vergelijking: het spaargeld op spaarrekeningen van Nederlandse huishoudens bij Nederlandse banken omvatte eind september 2023 € 449,3 miljard.
Nederlandse huishoudens hebben daarnaast nog omvangrijke vermogens in pensioenfondsen, verzekeraars, eigen ondernemingen en de huizenmarkt, die buiten beschouwing van deze analyse zijn gelaten.
Pensioenfondsen boekten dankzij de wereldwijd sterk gestegen beurzen over eerste kwartaal van 2024 forse koerswinsten van bijna € 36 miljard op hun beleggingen in aandelen en participaties, zo blijkt uit macro-economische cijfers van DNB.
Lees meer Groei belegd vermogen pensioenfondsen door koerswinsten op aandelen
Nederlandse beleggers hebben een goed eerste kwartaal achter de rug: in de eerste drie maanden van 2024 steeg de waarde van de gezamenlijke beleggingen met € 13,1 miljard. Huishoudens boekten een rendement van € 11,3 miljard door gestegen beurskoersen en deden...
Lees meer Beleggende huishoudens schieten uit de startblokken in 2024: 11,3 miljard winst
De markt voor Nederlandse groene securitisaties van woninghypotheken en voor groene gedekte obligaties is in 2023 ruim verdrievoudigd ten opzichte van 2022, zo blijkt uit cijfers van DNB. Daarmee wordt ingespeeld op de vraag van beleggers naar groene beleggingen.
Lees meer Sterke toename in groene securitisaties in 2023
Nederlandse huishoudens verkochten in het vierde kwartaal van 2023 voor netto € 4,7 miljard aan beleggingen. Dat is het hoogste bedrag sinds DNB dit in 2009 begon te meten. Ondanks de historisch grote verkopen nam de waarde van de beleggingen van huishoudens alsnog toe door stijgende beurskoersen.
Lees meer Huishoudens verkochten eind 2023 historisch veel beleggingen
