Hoger uitvoeroverschot stuwt saldo lopende rekening

De lopende rekening omvat de invoer en uitvoer van goederen en diensten en daarnaast grensoverschrijdende inkomensstromen zoals lonen, dividenden en rentes. De lopende rekening is onderdeel van de betalingsbalans, dat alle transacties tussen Nederland en het buitenland in een bepaalde periode weergeeft en daarmee inzicht biedt in de economische situatie van Nederland. Zie voor meer uitleg ook het vernieuwde dashboard over de betalingsbalans. 

Prijsdalingen energie drijven uitvoeroverschot op

Het uitvoeroverschot  van de Nederlandse economie steeg in het tweede kwartaal met € 4,1 miljard, wat volledig werd gedreven door een toename in de netto export van goederen met € 4,8 miljard. De waarde van de Nederlandse export daalde met 5%, maar de import daalde met 7% nog sterker als gevolg van prijsdalingen van aardgas, ruwe aardolie en steenkool. De dalingen in zowel im- als export vonden vooral plaats ten opzichte van landen buiten het eurogebied zoals de Verenigde Staten, Noorwegen en Saoedi-Arabië.

Het dienstensaldo daalde met € 0,7 miljard tot € 8,9 miljard. Zowel de waarde van de im- als de export van diensten steeg op jaarbasis, maar de import net iets meer.

Hogere rente-inkomsten pensioenfondsen stuwen saldo primaire inkomens

Het primaire inkomenssaldo, dat onder meer bestaat uit grensoverschrijdende lonen, dividenden en rentes, kwam in het tweede kwartaal uit op een negatief bedrag van € 2,5 miljard. Traditioneel drukten dividenduitkeringen aan buitenlandse aandeelhouders het saldo in de min. Ten opzichte van een jaar eerder was er desondanks sprake van een verbetering in het saldo met € 4,0 miljard als gevolg van een sterkere stijging in de rente-ontvangsten dan de rentebetalingen.

Vanwege de oplopende rentes ontvingen met name pensioenfondsen (+€ 2,6 miljard) in het tweede kwartaal hogere rente-inkomsten uit het buitenland. Dit resulteerde bij pensioenfondsen in een saldo op rentestromen met het buitenland van € 7,5 miljard (+€ 2,6 miljard jaar-op-jaar). Ze profiteerden met name van gestegen couponrentes op buitenlandse obligaties en hogere rentes op zogeheten margerekeningen in het buitenland. Deze margerekeningen dienen als onderpand voor de rentederivatencontracten die pensioenfondsen afsluiten tegen renterisico’s.

Bij andere sectoren middelden de toegenomen rente-inkomsten en de toegenomen rentebetalingen met het buitenland elkaar meer uit.

Het secundaire inkomenssaldo, dat onder meer bestaat uit ontwikkelingshulp en persoonlijke geldoverdrachten, daalde met € 700 miljoen tot een negatief bedrag van € 1,4 miljard. Deze component heeft in Nederland over het algemeen een bescheiden effect op het totale saldo lopende rekening.

Meer informatie

Tabel 12.1: Betalingsbalans vanaf 2015
Tabel 12.5: Primaire inkomensrekening