Een goede start van de sector
De sector heeft in de afgelopen jaren een stap gemaakt bij het verder professionaliseren van het risicobeheer. De ERB heeft de pensioeninstellingen ertoe aangezet om op strategisch niveau regie te voeren op de (beheersing van) risico’s van de instelling. Ook op risico’s die minder vaak de bestuurlijke agenda halen. We zien dat de sector serieus werk maakt van de totstandkoming en verwerking hiervan in de ERB’s. De instellingen gebruiken de ERB als instrument om kritisch vast te stellen in hoeverre strategische doelen onder druk staan en of de instelling de beheersing om deze doelen te halen op orde heeft.
DNB heeft een representatieve selectie van de ingediende ERB’s beoordeeld en de uitkomsten geanalyseerd. Deze beoordeling levert het beeld dat ongeveer driekwart van de ERB’s voldoet aan de wettelijke eisen. De belangrijkste oorzaken betreffen het onvoldoende beschrijven en beoordelen van:
- nieuwe of opkomende risico’s op het gebied van ESG en in hoeverre deze van toepassing zijn op de instelling of
- de risico’s voor (actieve) deelnemers/gepensioneerden dat pensioenaanspraken/-rechten worden verminderd of
- de totale financieringsbehoefte
Een andere oorzaak betreft het niet binnen de gestelde 14 dagen opleveren van de ERB bij DNB.
DNB beoordeelt opgeleverde ERB's als onderdeel van de periodieke beoordeling volgens de toezichtsaanpak ATM (noot 1). Dit betekent dat we nu de ERB’s van de instellingen hebben beoordeeld die in 2021 conform ATM een periodieke beoordeling hebben gehad. Met de instellingen waarbij tekortkomingen zijn geconstateerd, gaan we in gesprek.
Oproep om de ERB’s te optimaliseren
Sectorbreed zien we dat de instellingen de ERB al goed gebruiken. Daarnaast zien we punten waar de ERB nog verder verbeterd kan worden. Als we het ERB-proces vergelijken met de Own Risk Self-Assessment (ORSA) bij de verzekeraars, dan weten we dat bij de ORSA’s enkele iteraties nodig waren om tot het gewenste volwassenheidsniveau te komen. We verwachten dat dit ook zo is bij de ERB’s.
Bij het opstellen van de ERB kan de sector nog stappen maken. Veel ERB’s lijken uitgevoerd als losse beoordeling. Om een meer integraal en samenhangend beeld te krijgen, is het zinvol de ERB te integreren in de strategische cyclus. Tegelijkertijd moet de ERB wel zelfstandig leesbaar blijven. Voor de leesbaarheid helpt het als niet alleen verwijzingen naar ALM, SIRA en andere strategische documentatie in de ERB worden opgenomen, maar ook de essentie uit deze documenten (noot 2).
Verder ligt het voor de hand dat alle relevante interne organen binnen de pensioeninstelling vanuit hun rol worden betrokken bij de totstandkoming en/of vaststelling van de ERB.
DNB ziet dat de meeste ERB’s een toereikende set aan strategische risico’s hebben beoordeeld. Op het thema ESG kunnen veel instellingen hun ERB verbreden en verdiepen om alle risico’s met betrekking tot ESG in kaart te brengen en de impact daarvan op de instelling te beoordelen. De aandacht voor het thema datakwaliteit in de ERB’s is veelal nog onvoldoende. Voor dat thema ontbreekt nu structurele aandacht voor de inhoudelijke controles op data van pensioengegevens (data-controles) om de juistheid en volledigheid van aanspraken te valideren en hierover structurele (bestuurlijke) rapportages te ontvangen op de uitkomsten en follow-up hiervan.
In de bijlage vindt u de belangrijkste observaties uit deze beoordeling en geven we aan waar mogelijk verbeterpunten liggen.
Noot 1: Zie verder de brochure ATM.
Noot 2: Zie voor deze punten de Factsheet Eigen Risico Beoordeling: inhoud en proces.
