Blog Patrick de Neef - Wat als alle technologische innovaties onzichtbaar worden?

Stel, het is 2025. Volgens de digitale strategie van DNB is op die datum onze transformatie naar een Smart Supervisor gerealiseerd en werken we met de meest geavanceerde technologische snufjes. Hoe ziet ons leven er dan uit? Lopen we met een wild zoemende (quantum-)computer onder de arm, vol met Artifical Intelligence die op papier slimmer is dan wij? En dan?

Welk beeld we nu ook schetsen van 2025, de praktijk is tegen die tijd vast weer anders. Als je desondanks nu wel al de juiste keuzes wil maken om op toekomstige ontwikkelingen voor te sorteren, dan helpt het om in scenario’s te denken. Dat is belangrijk, want als we geen keuzes maken dan overkomt de toekomst ons.

Snelle ontwikkelingen oké, maar ook onzichtbaar?

Dat de ontwikkelingen snel gaan, is helder, maar ze zijn ook steeds minder zichtbaar. En daarin schuilt een risico. Neem de transitie van hoe we data met elkaar delen. Na de introductie van de floppy in 1967 duurde het 16 jaar voordat de CD-ROM het overnam en vervolgens 12 jaar voor de DVD kwam. Vijf jaar later was de USB-stick er al. En nog weer sneller de cloud en allerlei bijpassende applicaties.  

Die USB-stick kon je letterlijk in je hand houden. Je zette er data op en kon ‘m fysiek aan iemand geven. Alles was zichtbaar.  

Data gaat nu gewoon via de Cloud van A naar B. Daar zie je niks van. En soms gaat het gebrek aan transparantie wel heel ver: want hoe weet je als je via video belt, of je niet met een AI Deep Fake praat?

Daarbij gaat ook de technologische ontwikkeling zelf én veel sneller dan voorheen én zien we die vaak niet eens. En dan kun je niet goed kiezen of je ergens wel of niet in meegaat. Even opletten dus.

Samen richting kiezen

Ook, of misschien wel juist, voor een toezichthouder en centrale bank als DNB is nu het moment om alert te zijn. Wij bevinden ons midden in de samenleving en die samenleving transformeert. Iedereen heeft daar een beetje invloed op, maar uiteindelijk hebben we samen als maatschappij invloed op waar we heen gaan. U, ik en alle Nederlanders samen hebben de kans om richting te geven aan deze zich snel ontvouwende digitale toekomst. Onze keuzes in de komende jaren zijn van groot belang voor de richting waarin onze maatschappij zich digitaal transformeert.

Daarom zorgen we dat we de kansen en risico’s die technologie de financiële sector biedt goed begrijpen, en anticiperen we erop. Bijvoorbeeld in onze eigen digitalisering, zoals bij het introduceren van zelflerende algoritmes om risico’s sneller te signaleren. En we kijken ook nóg meer dan voorheen naar buiten.

iForum

Juist omdat de ontwikkelingen zo snel gaan, kunnen ook wij die niet in ons eentje bijhouden. Daarom werken we via ons in 2019 gestarte iForum samen met de financiële sector en andere partijen om de onzekerheid over de digitale toekomst om te zetten in keuzes van vandaag. En die keuzes maken we gezamenlijk waar dat kan en onafhankelijk waar dat moet.

Die digitale transformatie waar ook wij als DNB voor staan is soms ook best eng. Het brengt ons dillema’s over snelheid: gaan we te langzaam voor de buitenwereld of juist te snel voor onze eigen mensen. En ook gaan we existentiële vragen niet uit de weg: wat vinden we van algoritmes die toezicht op algoritmes houden, is er wel voldoende aanbod van digitaal talent in de toekomst en hoe voorkomen we dat we met real time toezicht op de stoel van de bestuurder terecht komen? Genoeg vraagstukken om af en toe eens weg te dromen bij de vraag “wat als..?” Droomt u actief mee of ontwaakt u onverwacht in een digitale toekomst?