4 vragen over de renteverlaging
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de rente met 0,25% te verlagen. Vier vragen over dit besluit.
Lees meer 4 vragen over de renteverlagingU gebruikt een verouderde browser. DNB.nl werkt het beste met:
De recente daling van de energieprijzen heeft de Nederlandse inflatie in juli doen dalen naar het Europees gemiddelde van 5,3%. De kerninflatie, het inflatiecijfer zonder energie en voedsel, ligt echter nog steeds hoger dan in het eurogebied. Een mogelijke verklaring hiervoor is de sterkere oververhitting van de Nederlandse economie.
Gepubliceerd: 08 augustus 2023
© ANP
Zowel de Nederlandse inflatie als die van het eurogebied lagen in juli op 5,3%. Het gaat hier om de Europees geharmoniseerde prijsindex (HICP). Door dalende energieprijzen is de Nederlandse inflatie in 2023 fors lager dan eind 2022, toen de inflatie extreem hoog was. De grote schommelingen in de energie-inflatie hangen deels samen met de meetmethode van het CBS, die inmiddels is aangepast. Maar zonder de bijdrage van energie ligt de Nederlandse inflatie beduidend hoger dan in het eurogebied. In het tweede kwartaal van 2023 bedroeg het verschil in kerninflatie (inflatie zonder energie en voeding) bijvoorbeeld ruim 2 procentpunt (Figuur 1, zie ook dit recente artikel in ESB).
© DNB
Recente verschillen in kerninflatie worden deels gedreven door tijdelijke factoren. Zo wordt de diensteninflatie in Nederland nog steeds beïnvloed doordat het collegegeld tijdens de pandemie gehalveerd werd, en in september vorig jaar weer naar het normale niveau ging. Daarnaast leidt de aanpassing in januari 2023 van de gewichten van goederen en diensten in het CBS-inflatiemandje, als gevolg van veranderde bestedingspatronen, tot een extra hoge inflatie in de zomermaanden. Zonder deze eenmalige factoren was het verschil in kerninflatie tussen Nederland en het eurogebied ongeveer 1%-punt kleiner geweest, meer dan gehalveerd dus.
Maar ook los van deze tijdelijke factoren ligt de Nederlandse kerninflatie hoger dan die van het eurogebied. Al met al zijn de prijzen van de goederen en diensten die meetellen voor de kerninflatie sinds het einde van de pandemie met 11% gestegen in Nederland, tegen 7% in het eurogebied. Met name vliegtickets en ook herenkleding zijn in Nederland snel duurder geworden. Ook in de jaren voor de pandemie was de Nederlandse kerninflatie relatief hoog.
De relatief hoge Nederlandse inflatie duidt op een sterkere oververhitting van de Nederlandse economie, die nog steeds boven potentieel opereert. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de zogenoemde positieve output gap. Deze maatstaf laat het verschil zien tussen de werkelijke productie in een economie en de potentiële productie, en biedt daarmee inzicht in de mate van oververhitting of onderbezetting van de economie. Figuur 3 laat zien dat de Nederlandse output gap, volgens het IMF, al geruime tijd positief is en ook hoger is dan die van het eurogebied. Een kanttekening hierbij is dat de output gap niet direct gemeten kan worden en dat deze schattingen met de nodige onzekerheid omgeven zijn. Ook de loongroei is in Nederland de afgelopen jaren hoger geweest dan in het eurogebied, wat een logisch gevolg is van de krappe arbeidsmarkt en de hogere inflatie, maar ook bijdraagt aan de hogere kerninflatie.
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de rente met 0,25% te verlagen. Vier vragen over dit besluit.
Lees meer 4 vragen over de renteverlaging“Binnenkort kan het dan ook gepast zijn om de huidige restrictieve monetaire beleidskoers te versoepelen en geleidelijk onze voet van de rem te halen", zei Klaas Knot vandaag op het Barclays-CEPR Monetary Policy Forum. Knot sprak over de economie, de inflatie en het monetaire beleid.
Lees meer Leren van het verleden en vooruitkijken naar de toekomst: monetair beleid onder de loepDe loonkosten hebben in het afgelopen jaar de grootste bijdrage geleverd aan de binnenlandse inflatie. Winsten van bedrijven hebben ook bijgedragen aan inflatie, al daalde hun bijdrage gaandeweg het jaar. Dit blijkt uit een analyse van de samenstellende delen van de binnenlands gecreëerde inflatie
Lees meer Hoe hogere loonkosten en bedrijfswinsten in 2023 bijdroegen aan inflatieDe hoge inflatie, die ervoor zorgde dat alles stukken duurder werd de afgelopen jaren, is aan het dalen. Het is verleidelijk om te denken dat daarmee een einde is gekomen aan de dure boodschappen, maar die vlieger gaat niet op.
Lees meer De inflatie is gedaald, wordt alles nu goedkoper?Om de gebruiksvriendelijkheid van onze website te optimaliseren, maken wij gebruik van cookies.
Lees meer over de cookies die wij gebruiken en de gegevens die we daarmee verzamelen in onze cookie-policy.