Financiële sector loopt risico door biodiversiteitsverlies

De potentiële impact van biodiversiteitsverlies op de financiële sector wordt steeds breder erkend. Zo noemt het World Economic Forum biodiversiteitsverlies in haar Global Risks Report 2022 één van de grootste mondiale risico’s voor de komende tien jaar. Circa 15% van de MSCI World Index – een mondiale beursindex met aandelen van ongeveer 1.500 grote bedrijven – opereert in een sector die kwetsbaar is voor biodiversiteitsrisico’s. Deze bedrijven hebben samen een marktkapitalisatie van $7000 miljard. Het verlies aan biodiversiteit bedreigt namelijk het voortbestaan van bepaalde ecosysteemdiensten, zoals dierlijke bestuiving en bodemvruchtbaarheid, waar economische activiteiten van afhankelijk zijn. Uit eerder onderzoek van DNB blijkt dat Nederlandse financiële instellingen materiële blootstellingen hebben aan bedrijven die kwetsbaar zijn voor biodiversiteitsrisico’s. Zo hebben Nederlandse financiële instellingen wereldwijd voor €510 miljard bedrijven gefinancierd met een hoge of zeer hoge afhankelijkheid van één of meerdere ecosysteemdiensten.

Meten is weten

Om biodiversiteitsrisico’s beter te beheersen zijn consistente en breed toegepaste standaarden nodig. Naast beheersing van risico’s streven steeds meer beleggers ook naar een positieve invloed op biodiversiteit. Zo hebben vorig jaar 84 financiële instellingen, met $12.600 miljard aan activa onder beheer, verklaard dat ze geldstromen naar biodiversiteitsdoelen willen vergroten (de zogeheten Finance for Biodiversity pledge). Voor beide doeleinden is het nodig dat de gevolgen van biodiversiteitsverlies kunnen worden gevolgd en gemeten. 

Biodiversiteitsdata nog in ontwikkeling

Hoewel het nadenken over biodiversiteit belangrijker wordt in het financiële systeem, valt op dat beschikbare data nog tekortkomingen kennen. Zo zijn sommige indicatoren slechts voor een beperkt aantal bedrijven beschikbaar. Deze indicatoren kunnen door marktpartijen en financiële instellingen daarmee minder makkelijk gebruikt worden in risicoanalyses.

Ook is de berekeningsmethode van de indicatoren vaak onvoldoende transparant, wat hun gebruikswaarde vermindert. Dit leidt er bijvoorbeeld toe dat indicatoren van verschillende aanbieders niet gemakkelijk vergelijkbaar zijn en soms zelfs tegenstrijdige uitkomsten geven. Dit valt te illustreren door biodiversiteitsscores van twee grote data-aanbieders te vergelijken (figuur 1). Deze scores meten hoeveel schade bedrijven toebrengen aan biodiversiteit, en hoe kwetsbaar bedrijven zijn voor de risico’s van het verlies van biodiversiteit. Uit de vergelijking blijkt dat de samenhang beperkt is. Bovendien is sprake van een negatief verband, wat suggereert dat bedrijven die meer schade toebrengen aan biodiversiteit een lager biodiversiteitsrisico lopen. Dit is opmerkelijk omdat een schadelijker bedrijfsmodel doorgaans gepaard gaat met een grotere toekomstige veranderopdracht en daarmee met meer risico’s.

Naar meer transparante en vergelijkbare indicatoren

Vanwege de mogelijke financiële gevolgen vindt DNB een adequate beprijzing en beheersing van biodiversiteitsrisico’s belangrijk. Om dit te bereiken is het essentieel dat de beschikbare data beter worden. Daarom dragen we ook verschillende boodschappen uit op de internationale biodiversiteitstop in Montreal: COP15.

Zo is een helder mondiaal transitiepad richting een duurzame economie nodig. Dit vraagt om gespecificeerde doelen, bijvoorbeeld ten aanzien het terugdringen van ontbossing. Op die manier kunnen beleggers en financiële instellingen deze transitie – en de bijbehorende risico’s – tijdig inprijzen. De totstandkoming van een helder en ambitieus mondiaal transitiepad voor biodiversiteit tijdens COP15 zou daarin een hele belangrijke stap zijn. Daarbij is een gezamenlijke aanpak van biodiversiteitsverlies en klimaatverandering van belang, omdat deze elkaar versterken.

Daarnaast moeten biodiversiteitsindicatoren transparanter en meer gestandaardiseerd worden. Als beleggers beter begrijpen hoe indicatoren zijn samengesteld, worden ze informatiever, makkelijker vergelijkbaar en beter toepasbaar. Ook een verdere standaardisatie van relevante indicatoren of van hoe biodiversiteitsscores tot stand komen draagt bij aan de vergelijkbaarheid. Verder is er behoefte aan de ontwikkeling van meer vooruitkijkende risico-indicatoren. Op dit vlak verwelkomt DNB het werk van internationale standaardzetters, zoals de Taskforce on Nature-related Financial Disclosures (TNFD), die een wereldwijde rapportagemethodiek voor biodiversiteitsrisico’s ontwikkelt. DNB draagt zelf ook bij aan betere vooruitblikkende data, onder meer door onderzoek te doen naar biodiversiteitsscenario’s en door internationale samenwerking tussen centrale banken en toezichthouders op dit gebied aan te jagen als co-chair van de NGFS Taskforce on nature-related risks.