Nederlandse beleggers hebben een goed eerste kwartaal achter de rug: in de eerste drie maanden van 2024 steeg de waarde van de gezamenlijke beleggingen met € 13,1 miljard. Huishoudens boekten een rendement van € 11,3 miljard door gestegen beurskoersen en deden daarbovenop nog voor € 1,8 miljard aan netto aankopen.
© iStock
De totale waarde van beleggingen van Nederlandse huishoudens steeg daardoor tot € 180,1 miljard (+7,8%). De stijging met € 13,1 miljard is de grootste kwartaaltoename sinds eind 2020, toen de beurzen sterk opveerden tijdens de coronapandemie.
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
Het grootste deel van de beleggingen van Nederlandse huishoudens zit in participaties van beleggingsfondsen. Nederlandse huishoudens behaalden hierop een rendement van € 6,3 miljard in het eerste kwartaal van 2024.
Tegelijkertijd kochten huishoudens netto voor € 0,8 miljard aan participaties van beleggingsfondsen bij, terwijl in het laatste kwartaal van 2023 juist grote verkopen van participaties plaatsvonden (€ 2,4 miljard). Door het rendement en de aankopen nam de omvang van participaties in beleggingsfondsen met € 7,1 miljard (+6,8%) toe, tot € 111,8 miljard.
Onderliggend was de toename bij beleggingsfondsen voor een groot deel het gevolg van stijgende beurskoersen op de aandelenmarkt. Zo nam de waarde van aandelenfondsen toe met € 6,1 miljard (+10,9%) tot € 62,1 miljard aan het eind van het eerste kwartaal van 2024.
Uit nieuwe cijfers van DNB blijkt dat huishoudens hun vermogen in wereldwijde beleggingsfondsen relatief sterk hebben gespreid ten opzichte van andere beleggingscategorieën, zoals directe beleggingen in beursgenoteerde aandelen. De posities in de 25 grootste beleggingsfondsen maken ongeveer 30% van alle aangehouden participaties uit.
Daarnaast behaalden huishoudens op hun directe posities in beursgenoteerde aandelen een rendement van € 4,7 miljard en deden zij voor € 0,3 miljard netto aankopen. De waarde van het aandelenbezit nam daardoor met € 5,0 miljard toe (+8,8%) en bedroeg € 61,7 miljard aan het eind van het eerste kwartaal van 2024.
Daarmee tikt het houderschap van beursgenoteerde aandelen nagenoeg het recordniveau van eind 2021 aan. In het laatste kwartaal van 2021 bezaten Nederlandse huishoudens gezamenlijk voor ruim € 62,2 miljard aan beursgenoteerde aandelen.
In de eerste drie maanden van dit jaar steeg de AEX-index met 12% tot 881 punten. Begin mei werd zelfs een historische grens van boven de 900 bereikt.
De MSCI World Index steeg omgerekend in euro’s met 11% in het eerste kwartaal van 2024. Van het aandelenvermogen van Nederlandse huishoudens is ongeveer 40% belegd in Nederlandse bedrijven en 25% in Amerikaanse ondernemingen. Huishoudens belegden via direct houderschap in beursgenoteerde aandelen slechter dan deze twee brede (Nederlandse en wereldwijd) aandelenindices.
Gedreven door aankopen van geldmarktpapier en obligaties nam de waarde van het aangehouden schuldpapier in de beleggingsportefeuilles van Nederlandse huishoudens ook sterk toe. In het eerste kwartaal van 2024 bedroegen deze posities € 6,6 miljard, het hoogste sinds oktober 2016. De waarde van het obligatiebezit van huishoudens zit al een tijd in de lift.
Het totale effectenbezit van Nederlandse huishoudens bestaat uit beursgenoteerde aandelen, beleggingsfondsen en schuldpapier voor in totaal € 180,1 miljard in het eerste kwartaal van 2024. Ter vergelijking: Nederlandse huishoudens hebben veel meer spaargeld op spaarrekeningen bij Nederlandse banken (€ 467,8 miljard) dan beleggingen. Ook staat er nog € 113,0 miljard op betaalrekeningen bij Nederlandse banken. Huishoudens hebben daarnaast nog omvangrijke vermogens bij pensioenfondsen en verzekeraars, in eigen ondernemingen en in de huizenmarkt, die buiten het directe effectenbezit vallen.
Volgens cijfers van het CBS telt Nederland 8,3 miljoen particuliere huishoudens, waarvan volgens onderzoek van de AFM ongeveer een kwart huishoudens beleggen (1,9 miljoen).
Tabel 4.6: Beleggingen van Nederlandse huishoudens in effecten
Dashboard: Effectenbezit Nederlandse huishoudens
De markt voor Nederlandse groene securitisaties van woninghypotheken en voor groene gedekte obligaties is in 2023 ruim verdrievoudigd ten opzichte van 2022, zo blijkt uit cijfers van DNB. Daarmee wordt ingespeeld op de vraag van beleggers naar groene beleggingen.
Lees meer Sterke toename in groene securitisaties in 2023
Nederlandse huishoudens verkochten in het vierde kwartaal van 2023 voor netto € 4,7 miljard aan beleggingen. Dat is het hoogste bedrag sinds DNB dit in 2009 begon te meten. Ondanks de historisch grote verkopen nam de waarde van de beleggingen van huishoudens alsnog toe door stijgende beurskoersen.
Lees meer Huishoudens verkochten eind 2023 historisch veel beleggingen
Door verschillende risico's voor de financiële stabiliteit te belichten, illustreerde Olaf Sleijpen hoe op diverse niveaus sprake is van interactie tussen maatregelen van centrale banken om de prijsstabiliteit te waarborgen en de verschillende stakeholders.
Lees meer “Central bank independence against the background of higher interest rates and financial stability: ceteris paribus or mutatis mutandis?”
Nederlandse beleggingsfondsen behaalden in het derde kwartaal van 2023 relatief goede rendementen, ondanks de wereldwijd gedaalde obligatie- en aandelenkoersen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van DNB.
Lees meer Stijging Amerikaanse dollar steunt rendement beleggingsfondsen in derde kwartaal 2023
