Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer

Het MOB draagt bij aan de maatschappelijk efficiënte inrichting van het betalingsverkeer door:

• te overleggen over knelpunten en maatschappelijke gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in het betalingsverkeer.
• principeafspraken te maken over maatregelen op het gebied van efficiency, veiligheid, toegankelijkheid, bereikbaarheid en standaardisatie in het betalingsverkeer.
• samen te werken in het verzamelen, analyseren en publiceren van niet-concurrentiegevoelige gegevens.

Het MOB is in 2002 opgericht door de minister van Financiën. Sindsdien zijn er mooie resultaten behaald, zoals:

• 2004: overeenstemming over het afronden van contante betalingen op 5-eurocent. Daarmee werden de 1- en 2-eurocenten overbodig.
• 2004: uitvoeren en publicatie van de kostenstudie toonbankbetalingsverkeer 2001, waar de maatschappelijke kosten van cash en pin voor aanbieders van betaaldiensten en acceptanten in kaart is gebracht. Naar aanleiding van deze studie hebben we elektronisch betalen aan de kassa bevorderd.
• 2007: overeenstemming over (naleving van) een maatschappelijk geaccepteerde bereikbaarheidsnorm (vijf kilometer hemelsbreed) voor geldautomaten.
• 2013: oprichting Euro Retail Payments Board door de Europese Centrale Bank (ECB). Dit overleg is geïnspireerd op het Nederlandse MOB.
• 2015: visie op cash, met afspraken over de beschikbaarheid en acceptatie van contant geld, die in het voorjaar van 2020 zijn vernieuwd.
• 2019: invoering van instant payments na een vierjarig traject onder leiding van Betaalvereniging Nederland, mede op aandringen van het MOB.

Het MOB is een Nederlands overleg tussen de belangrijkste stakeholders in de wereld van betalingsverkeer. De deelnemende organisaties vertegenwoordigen diverse groepen. Groepen die gebruikmaken van betaaldiensten, consumenten en bedrijven bijvoorbeeld. Maar ook groepen die betaaldiensten aanbieden, zoals banken en betaalinstellingen.

De deelnemers van het MOB zijn:

• De Nederlandsche Bank (voorzitter en secretariaat)
• Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen
• Betaalvereniging Nederland
• BOVAG/Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie/BETA
• Consumentenbond
• Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en Raad Nederlandse Detailhandel (RND)
• Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie
• Ieder(in)
• KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden, NOOM en Senioren Netwerk Nederland
• Koninklijke Horeca Nederland
• MKB-Nederland
• Nationale Winkelraad (NWR)
• Nederlandse Vereniging van Banken
• Oogvereniging
• Thuiswinkel.org
• Verenigde Betaalinstellingen Nederland
• Verenigde Groot Incassanten

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Financiën zijn waarnemers.

DNB zit het MOB voor en verzorgt het secretariaat. Het MOB heeft drie werkgroepen. De werkgroepen zijn:

• Efficiency en Europese Zaken: deze werkgroep richt zich op een kostenefficiënt en goed werkend betalingsverkeer. Ook kijkt deze werkgroep naar Europese ontwikkelingen en de impact daarvan voor het betalingsverkeer in Nederland.
• Toegankelijkheid en Bereikbaarheid: deze werkgroep richt zich op de toegankelijkheid en bereikbaarheid van betaalproducten en -diensten voor alle groepen in de samenleving. Zij doen dit zodat iedereen zoveel mogelijk zelfstandig aan het betalingsverkeer kan deelnemen.
• Veiligheid: deze werkgroep richt zich op de fysieke en digitale veiligheid van betaalproducten en -diensten. Ook de robuustheid van het betalingsverkeer behoort tot het aandachtsveld.

Sinds 2019 is ook de Taskforce Contant Geld actief en in het voorjaar van 2022 is de Taskforce Digitale Euro opgericht.