Wat ‘blended finance’ kan betekenen voor de energietransitie

1 ‘Blended finance’, wat houdt het in?

Publieke en private investeerders kunnen of willen niet evenveel financiële risico’s nemen: hun risicobereidheid loopt uiteen. Bij ‘blended finance’ mixt publiek en privaat kapitaal waardoor investeerders met verschillende risicobereidheid toch samen een project kunnen financieren. Publieke investeerders - zoals de overheid of een ontwikkelingsbank - fungeren dan als buffer voor private investeerders die minder risico willen of kunnen nemen. Op deze manier kunnen ook klimaatprojecten worden opgezet die anders moeilijk te financieren zouden zijn.

2 Waarom is blended finance belangrijk?

Met name in opkomende markten en ontwikkelingslanden is veel geld nodig. Sommige van deze landen hebben een hoge schuldenlast, wat betekent dat hun kredietwaardigheid laag is en dat investeringen in deze landen hoge risico’s met zich meebrengen. Daarnaast kampen deze landen vaak ook met politieke en economische instabiliteit, waardoor die risico’s nog verder toenemen. Investeringen in duurzame projecten komen in die landen niet goed van de grond; private partijen durven het niet aan. Door publieke partijen erbij te betrekken, zoals bijvoorbeeld de Wereldbank, wordt het voor private partijen gemakkelijker om toch in te stappen.

3 Hoeveel kapitaal is er wereldwijd nodig om aan het klimaatakkoord van Parijs te voldoen?

Volgens het IMF is tot 2050 wereldwijd jaarlijks minimaal 3 biljoen dollar aan financiering nodig om de klimaatdoelen van het Akkoord van Parijs te halen. Het niveau van wereldwijde klimaatfinanciering bedroeg in 2019-20 volgens het Climate Policy Initiative slechts zo’n 630 miljard dollar per jaar. Dat betekent dat er een gat is van tenminste 2,4 biljoen dollar en dat we dus minimaal 70-80% tekort komen. De OESO gaat zelfs uit van een financieringsgat van 3,7 biljoen dollar.

4 En dat geld is er wel?

Een jaarlijks financieringsgat van 2,4 tot 3,7 biljoen dollar is natuurlijk enorm, maar dat bedrag verbleekt in vergelijking met het kapitaal dat de private sector in ontwikkelde landen in handen heeft. Zo hadden institutionele beleggers volgens de OESO eind 2019 meer dan 100 biljoen dollar aan activa in hun bezit. Als zij slechts 2 tot 4% van hun vermogen zouden aanwenden om duurzame activiteiten in ontwikkelingslanden te financieren, zou dat voldoende zijn om het financieringsgat te dichten. Dus er is meer dan genoeg kapitaal beschikbaar, maar het moet alleen zijn weg nog vinden naar duurzamere investeringen in de juiste landen. 

5 Wat kan De Nederlandsche Bank doen?

Het is belangrijk dat we de energietransitie versnellen. Daarom is het Network for Greening the Financial System (NGFS), een internationaal samenwerkingsverband van centrale banken en toezichthouders, een initiatief gestart om te kijken hoe ‘blended finance’ wereldwijd kan worden opgeschaald. DNB en de Monetaire Autoriteit van Singapore delen het voorzitterschap van dit initiatief. Doel is een handboek met mogelijke oplossingen voor hindernissen die het opschalen van deze financieringsvorm nu nog belemmeren. Dit handboek wordt gepresenteerd op de COP28 in november.