De omvang van het spaargeld bij Nederlandse banken neemt snel toe. Tegelijkertijd is de bescherming van dit geld door de Nederlandse Depositogarantie slechts bij iets meer dan de helft van alle Nederlanders bekend. Daarbij valt op dat de algemene bekendheid lager is onder jongeren en vrouwen. Het is belangrijk om de bekendheid te vergroten, want de zekerheid van depositogarantie draagt bij aan financiële stabiliteit. DNB gaat daarom over tot actieve voorlichting en educatie over depositogarantie en doet dit in samenwerking met Nederlandse banken.
De Nederlandse Depositogarantie, uitgevoerd door DNB, garandeert het geld op bankrekeningen bij Nederlandse banken tot € 100.000 per persoon per bank. De afgelopen jaren is de omvang van het gegarandeerde spaargeld sterk toegenomen van ongeveer € 360 miljard in 2008 naar € 560 miljard in 2021. Dit is een toename van meer dan 50% sinds de financiële crisis. Door de coronacrisis was in 2020 sprake van een verdere stroomversnelling en groeide het gegarandeerde spaargeld met 9%.
Door de sterke groei van het gegarandeerde spaargeld neemt het belang toe van voldoende publieksbekendheid met de Nederlandse Depositogarantie. Immers, de zekerheid van depositogarantie helpt te voorkomen dat rekeninghouders massaal hun geld opnemen (een ‘bankrun’) als een bank failliet gaat of als rekeninghouders verwachten dat deze failliet kan gaan. Door deze zekerheid kan depositogarantie bijdragen aan financiële stabiliteit. Publieksbekendheid is daarvoor wel een voorwaarde.
Om deze reden meet DNB sinds 2017 periodiek de bekendheid met de Nederlandse Depositogarantie. Daarbij valt op dat er een daling is van het aantal Nederlanders dat weet dat geld tot een bepaald maximum is beschermd bij een bankfaillissement (van 76% in 2017 naar 68% in 2020). De bekendheid in algemene zin met depositogarantie (58% in 2020) en de maximale bescherming van € 100.000 (44% in 2020) is redelijk stabiel.
Er is daarmee ruimte voor verbetering. Het gaat met name om de bekendheid met het bestaan van depositogarantie en de kenmerken van de dekking, zoals de reikwijdte (is mijn geld op de bank beschermd?), de hoogte (tot welk bedrag?) en de snelheid waarmee consumenten hun geld terugkrijgen na het faillissement van hun bank.
De bekendheid met depositogarantie in Nederland is vergelijkbaar met andere Westerse landen zoals Canada, Finland en Frankrijk. Tegelijkertijd toont de praktijk in andere landen ook dat verbetering mogelijk is. Zo heeft de Britse uitvoerder van depositogarantie (FSCS) haar bekendheid binnen vijf jaar vergroot van 60% naar 76%. Uit internationaal onderzoek blijkt dat het belangrijk is om te zorgen dat in ieder geval 65% van het publiek in algemene zin bekend is met depositogarantie.
Uit het periodiek onderzoek blijkt dat er in Nederland substantiële verschillen zijn in de mate van bekendheid met depositogarantie tussen verschillende groepen. Hoe ouder men is, hoe beter bekend met depositogarantie. En binnen alle leeftijdsgroepen is de bekendheid onder mannen groter dan onder vrouwen. Dit leidt ertoe dat oudere mannen (77%) meer dan twee keer zo bekend zijn met depositogarantie dan jonge vrouwen (34%). Daarnaast is ook opleidingsniveau een onderscheidende factor. Onder lager opgeleiden is 39% algemeen bekend met depositogarantie. Onder hoger opgeleiden neemt dit toe tot 73%. De verschillen in bekendheid tussen groepen geeft aanleiding om gericht te werken aan het verbeteren van de bekendheid.
Om het vertrouwen in depositogarantie – en daarmee het vertrouwen in de Nederlandse banken – verder te versterken is de bescherming sinds de financiële crisis op meerdere fronten verbeterd. Zo krijgen rekeninghouders hun geld tegenwoordig binnen tien werkdagen terug na een bankfaillissement, is de maximale dekking op een hoog niveau (€ 100.000) en is er een aanvullende bescherming voor tijdelijke hoge deposito’s die samenhangen met de aan- of verkoop van een eigen woning. Ook is een door banken gefinancierd depositogarantiefonds in opbouw.
Tegelijkertijd tonen de onderzoeksresultaten dat nog te weinig Nederlanders met depositogarantie bekend zijn. Voldoende bekendheid is een randvoorwaarde voor de effectiviteit van de Nederlandse Depositogarantie. Bovendien verstevigt het de positie van consumenten. Als mensen meer kennis hebben van depositogarantie, kunnen ze beter geïnformeerde beslissingen nemen over hun geld.
DNB gaat daarom actief aan de slag met het verbeteren van de bekendheid en richt zich daarbij met name op de groepen waar de bekendheid lager dan gemiddeld is. Het streven is om eind 2022 de algemene bekendheid met de Nederlandse Depositogarantie te verhogen naar 65% van het publiek. Dit gebeurt via een vernieuwde website (www.depositogarantie.nl) en via actieve voorlichting op online kanalen. Ook de banken dragen bij aan het verbeteren van de bekendheid met de Nederlandse Depositogarantie door in hun informatieverstrekking waar mogelijk aan te sluiten bij de gezamenlijk ontwikkelde aanpak en educatieve boodschappen.
Het Depositogarantiefonds heeft een belangrijke mijlpaal bereikt afgelopen kwartaal. Het fonds, dat kan worden aangesproken om klanten te vergoeden als hun bank failliet gaat, heeft een omvang bereikt van 5 miljard euro
Lees meer Nederlandse banken en Depositogarantiefonds bereiken mijlpaal
Als een bank failliet gaat, zorgen wij dat gedupeerde rekeninghouders snel weer toegang tot hun geld krijgen. Met ingang van 1 januari 2024 staat hier maximaal zeven werkdagen voor. In 2009 was dat nog 3 maanden.
Lees meer Rekeninghouders failliete bank nog sneller hun geld terug
Nederlandse huishoudens zetten steeds meer geld op bankrekeningen in het buitenland, blijkt uit de meest recente kwartaalcijfers van DNB en de ECB. Vooral landen waar de spaarrente recentelijk steeg, zijn populair onder spaarders.
Lees meer Nederlandse huishoudens sparen meer in het buitenland
Het geld op rekeningen bij buitenlandse banken die actief zijn in Nederland worden beschermd door de depositogarantie van het land waaruit die bank afkomstig is. Ook daar is uw geld beschermd tot € 100.000 of een gelijkwaardig bedrag in de lokale valuta.
Lees meer Is mijn geld bij een buitenlandse bank beschermd door de Nederlandse Depositogarantie?
