Het aantrekken, ter beschikking verkrijgen of ter beschikking hebben van opvorderbare gelden van het publiek, valt in beginsel onder het verbod van artikel 3:5 van Wet op het financieel toezicht (Wft). Voor een onderneming die een bankvergunning heeft, geldt dit verbod niet. Ook als een onderneming geen bankvergunning heeft, kan De Nederlandsche Bank (DNB) onder voorwaarden aan de onderneming ontheffing van dit verbod verlenen.
DNB heeft de bevoegdheid maar niet de verplichting tot het verlenen van een ontheffing. DNB is in de praktijk zeer terughoudend in het verstrekken van ontheffingen. In het Besluit reikwijdtebepalingen Wft staan de minimumvoorschriften voor het verlenen van ontheffing. De aanvrager van een verzoek om ontheffing van het verbod van artikel 3:5 Wft moet ten minste aan deze voorschriften voldoen.
Bij de afweging of DNB in een concreet geval van deze bevoegdheid gebruikmaakt, kijkt DNB of de belangen voldoende worden gewaarborgd die het deel Prudentieel toezicht financiële ondernemingen (deel 3) van de Wft beoogt te beschermen. Het gaat dan vooral om het waarborgen van de soliditeit van de financiële onderneming en het bijdragen aan de stabiliteit van de financiële sector. Ook kijkt DNB of de aanvrager van een ontheffing te allen tijde daadwerkelijk in staat is zijn verplichtingen na te komen ten aanzien van de opvorderbare gelden die door hem zijn aangetrokken.
Een ontheffing wordt alleen verstrekt als een garantstelling wordt overgelegd die de nakoming garandeert van alle verplichtingen van de onderneming die ontstaan door het in de uitoefening van een bedrijf van het publiek aantrekken, ter beschikking verkrijgen of ter beschikking hebben van opvorderbare gelden. Deze garantstelling moet zijn verstrekt door een vergunninghoudende of toegelaten bank of gemeente-, provinciale of rijksgarantie (zie artikel 1, onderdeel a, van de Wet financiering decentrale overheden) die in Nederland is gevestigd.
Een garantie van de moederonderneming is onvoldoende. In de praktijk is gebleken dat DNB bij een dergelijke garantie niet voldoende kan nagaan of de moederonderneming op elk moment de verplichtingen van de ontheffinghouder kan nakomen. De daadwerkelijke waarde van een moedergarantie is immers afhankelijk van de soliditeit van de moeder. Die soliditeit fluctueert en is niet door DNB vast te stellen.
Bij de beoordeling van een verzoek om een ontheffing te verlenen, bekijkt DNB ook of het voor de onderneming noodzakelijk is de ontheffing te verkrijgen. In veel gevallen kan de onderneming haar bedrijfsvoering zo inrichten dat geen sprake is van het aantrekken van opvorderbare gelden.
Een ontheffing wordt slechts verstrekt voor een beperkte periode. Deze periode kan niet worden verlengd. Als een onderneming na deze periode opnieuw in aanmerking wil komen voor een ontheffing, moet een nieuw verzoek worden ingediend. Bij de beoordeling wordt meegewogen of de onderneming zich telkens aan de voorschriften van de voorgaande ontheffing heeft gehouden.
Ondernemingen met een ontheffing op grond van artikel 3:5 Wft worden opgenomen in het Wft-register. Dit register is openbaar en vermeldt de naam van de onderneming, de datum van verlening van de ontheffing, de toegestane activiteiten en de eventueel gestelde beperkingen.
Voor de behandeling van een aanvraag voor een ontheffing brengt DNB kosten in rekening. De kosten bedragen EUR 3.600. Deze kosten zijn vastgelegd in de Wet bekostiging financieel toezicht.
Bent u of uw onderneming van plan om een ontheffingsverzoek in te dienen? Dit doet u door het aanvraagformulier via het Digitaal Loket Toezicht volledig in te vullen én alle gevraagde bijlagen toe te voegen.
DNB heeft de bancaire systeemrelevantiebuffers geëvalueerd en handhaaft de huidige buffers. Als gevolg hiervan blijven de Other Systemically Important Institutions (O-SII) buffers van toepassing voor ING (2%), Rabobank (1,75%), ABN AMRO Bank (1,25%), BNG (0,25%) en de Volksbank (0,25%).
Lees meer DNB handhaaft systeemrelevantiebuffers voor banken
Met de Digital Operational Resilience Act (DORA) wordt van instellingen in de financiële sector verwacht dat ze digitaal weerbaar zijn en hun ICT-risicomanagement op orde hebben. Dit stelt specifieke eisen aan de kennis en ervaring van de personen die het beleid van deze instellingen bepalen.
Lees meer ICT-risicomanagement onder DORA onderdeel van personentoetsingen
In 2025 stelt DNB twee jaarlijkse rapportages al beschikbaar per februari.
Lees meer Vragenlijsten SBA-NFR én IRAP 2025 eerder beschikbaar
FATF heeft een update van haar ‘grijze’ en ‘zwarte’ lijsten gepubliceerd.
Lees meer Update FATF-waarschuwingslijsten oktober 2024
