© DNB
Als sinds het verschijnen van de eerste Nederlandse bankbiljetten in 1814 maakt men zich druk over het uiterlijk ervan. Nieuwe uitgiften van De Nederlandsche Bank konden praktisch zonder uitzondering rekenen op een kritische consument. Kleur, ontwerp, ook toen al werden ze aan een streng oordeel onderworpen. Hierbij valt een ding in het bijzonder op. Dit had minder te maken met het uiterlijk, maar juist meer wat er opstond. Of liever wat er niet opstond.
Al op de eerste bankbiljetten van 1814 stond een betalingsbelofte, sinds 1860 bekrachtigt met de zinsnede “De Nederlandsche Bank betaalt aan toonder”. Deze tekst gaf vertrouwen. Immers, de bank garandeerde dat iedereen zijn papieren biljetten kon omwisselen voor zilveren of gouden guldenmunten.
Sinds 1904 zijn bankbiljetten officieel wettig betaalmiddel en kon je voor ingewisselde biljetten andere biljetten terugkrijgen. Gedacht werd dat bankbiljetten inmiddels zo een breed vertrouwd betaalmiddel waren geworden dat de betalingsbelofte onnodig was.
Echter, de gebruikers dachten er anders over. Commentaren in kranten, al dan niet in dichtvorm, demonstreerden dat het rommelde bij de gebruikers. Vandaar ook dat bij latere uitgiften de ‘betaald aan toonder’ tekst weer op de biljetten kwam.
Uiteindelijk zou de spreuk pas in 1946 definitief verdwijnen. Het gebrek aan reacties hierna van het publiek demonstreert dat voor gebruikers de betalingsbelofte niet meer noodzakelijk was om het vertrouwen in bankbiljetten te garanderen.
De waarde van geld is onderhevig aan tal van factoren en fluctueert voortdurend. Het gaat mis wanneer de waarde te snel stijgt. Dit fenomeen staat bekend als inflatie.
Lees meer Inflatie: ouder dan de weg naar Rome!
Iedereen kon in 2023 meedenken over het thema van de nieuwe serie eurobiljetten. De Europese Centrale Bank (ECB) riep eurogebruikers op hun mening te geven via een online enquête.
Lees meer Wat komt er allemaal kijken bij het ontwerpen van een nieuw bankbiljet?
Digitale alternatieven rukken op en verdringen munten en bankbiljetten in het betalingsverkeer. Betalen met je pasje, telefoon of horloge, het kan bijna overal. Kortom: de innovaties in betaalmiddelen volgen elkaar in rap tempo op. Hoe reageerden we vroeger eigenlijk op nieuwe betaalmiddelen?
Lees meer Het Nederlandse bankbiljet: vertrouwen is goed, controle is beter
Wat heeft Dire Straits’ Money for Nothing gemeen met het Nederlandse biljet f 25 Roodborstje? Het f 25 biljet van Jaap Drupsteen en de beroemde videoclip van de rockband zijn beide ontworpen met behulp van dezelfde computer: de Quantel Paintbox.
Lees meer Het Roodborstje f 25 (1989)
